19 maart 2024

Baanbrekend onderzoek onthult geheimen van planeetgeboorte rond tientallen sterren

Een team van astronomen, met onder andere een Nederlandse docent aan een middelbare school, publiceert vandaag beelden van meer dan tachtig jonge sterren, waaromheen mogelijk planeten aan het ontstaan zijn. De opnamen vormen een van de grootste inventarisaties van planeet-vormende schijven ooit. De … [Lees meer...]

Metalen litteken ontdekt op kannibaal-ster

Wanneer een ster zoals onze zon het einde van zijn bestaan bereikt, kan hij de hem omringende planeten en planetoïden opslokken. Met behulp van de Very Large Telescope (VLT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) in Chili hebben onderzoekers nu voor het eerst een duidelijk spoor van dit … [Lees meer...]

Helderste en snelstgroeiende: astronomen ontdekken recordbrekende quasar

Met behulp van de Very Large Telescope (VLT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) hebben astronomen een heldere quasar geïdentificeerd. Ze ontdekten dat deze niet alleen de helderste quasar in zijn soort is, maar ook het allerhelderste object dat ooit is waargenomen. Quasars zijn de heldere … [Lees meer...]

Superzwaar zwart gat in het vroege heelal kreeg minder materie dan verwacht

Van superzware zwarte gaten in onze buurt hebben sterrenkundigen de massa direct kunnen meten en wel aan de hand van de beweging van gas en sterren in de buurt van het zwarte gat, zoals is gebeurd met Sagittarius A* (≈4,3 miljoen zonsmassa) en M87* (≈6,5 miljard zonsmassa). Maar nu zijn ze er voor … [Lees meer...]

Ontbrekende schakel gevonden: supernovae brengen zwarte gaten of neutronensterren voort

Astronomen hebben een direct verband gevonden tussen de explosieve dood van zware sterren en de vorming van de meest compacte en raadselachtige objecten in het heelal – zwarte gaten en neutronensterren. Met behulp van de Very Large Telescope (VLT) en de New Technology Telescope (NTT) van de Europese … [Lees meer...]

Nieuwe 1,5 miljard-pixel ESO-foto toont ‘Rennende Kip-nevel’ in ongekend detail

Met de feestdagen voor de deur trakteert de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) je alvast op een ‘kerstkip’. De vandaag gepresenteerde foto toont een gasnevel die bekendstaat als de Rennende Kip-nevel. De 1,5 miljoen pixels tellende opname is gemaakt met de VLT Survey Telescope (VST), die is … [Lees meer...]

Sterrenstelsels hebben bipolaire gasuitstroom tot ver in de intergalactische ruimte

Sterrenkundigen hebben voor het eerst in drie dimensies waargenomen dat gas vanuit spiraalvormige sterrenstelsels met hoge snelheid naar boven en naar beneden wordt geblazen, ver het sterrenstelsel uit. Ze bevestigen hiermee de heersende theorie van de evolutie van sterrenstelsels die zegt dat … [Lees meer...]

Astronomen ontdekken voor het eerst schijf rond ster in ander sterrenstelsel

Astronomen hebben een opmerkelijke ontdekking gedaan: ze hebben een schijf ontdekt rond een jonge ster in de Grote Magelhaense Wolk, een naburig sterrenstelsel. Het is voor het eerst dat zo’n schijf, die identiek is aan de planeet-vormende schijven in ons eigen Melkwegstelsel, in een ander … [Lees meer...]

ESO-telescopen helpen bij oplossing pulsar-puzzel

Met een opmerkelijke waarnemingscampagne waarbij twaalf telescopen op de grond en in de ruimte betrokken waren, waaronder drie faciliteiten van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO), hebben astronomen het vreemde gedrag blootgelegd van een pulsar – een supersnel ronddraaiende dode ster. Van dit … [Lees meer...]

Mysterieuze donkere vlek op Neptunus voor het eerst gedetecteerd vanaf de aarde

Met behulp van ESO’s Very Large Telescope (VLT) hebben sterrenkundigen een grote donkere vlek waargenomen in de atmosfeer van Neptunus, met daarnaast een onvermoede kleinere heldere vlek. Het is voor het eerst dat er een donkere vlek op de planeet is waargenomen met een telescoop op aarde. Deze nu … [Lees meer...]