19 maart 2024

UV-straling van zware sterren verhindert ontstaan Jupiter-achtige planeet

Een internationaal team van wetenschappers met daarbij onder andere Alessandra Candian (Universiteit van Amsterdam) en Xander Tielens (Universiteit Leiden) heeft met behulp van ruimtetelescoop Hubble en het ALMA-observatorium aangetoond dat uv-straling van zware sterren kan verhinderen dat planeten … [Lees meer...]

Astronomen ontdekken nieuw verband tussen water en planeetvorming

Onderzoekers hebben waterdamp ontdekt in de schijf rond een jonge ster, precies op de plek waar mogelijk planeten worden gevormd. Water is een onmisbaar ingrediënt voor het leven op aarde, en vermoed wordt dat het ook een belangrijke rol speelt bij de vorming van planeten. Maar tot nu toe was het … [Lees meer...]

Sterrenkundigen ontdekken een protocluster van sterrenstelsels rondom een heldere quasar

Sterrenkundigen zijn erin geslaagd om rondom J0910–0414, een heldere quasar ver verwijderd van de aarde, een zwaar protocluster te vinden, een groep van sterrenstelsels die gravitationeel aan elkaar verbonden zijn. Clusters van sterrenstelsels zijn er genoeg gevonden in het heelal, vaak met … [Lees meer...]

Roteert Betelgeuze nou te snel of toch niet?

We hadden het gisteren al over Betelgeuze (α Orionis), de rode superreus in Orion, de ster die dinsdagnacht eventjes van de radar zal verdwijnen in een strook in Zuid-Europa, omdat de planetoïde Leona er voorlangs zal schuiven. Maar er is mogelijk meer aan de hand met de bekende ster, die op de … [Lees meer...]

AzTECC71 ‘spookachtig’ sterrenstelsel doemt op uit het vroegste heelal

'Mistig', 'spookachtig' het sterrenstelsel dat luistert naar de fraaie naam AzTECC71 zoals recent bestudeerd door astronomen van de Universiteit van Texas, Austin, toont zich een wazige, door stof verduisterde bewoner van de kosmos door de kijker van NASA's ruimtetelescoop James Webb. Het … [Lees meer...]

Sterke correlatie gevonden tussen de nagloed van zwarte gaten en de hoeveelheid materie die ze verorberen

Zwarte gaten zijn kosmische veelvraten, die alles wat in de buurt staat naar zich toetrekken en dan verorberen, waardoor ze steeds groter worden. Een internationaal team van sterrenkundigen onder leiding van Ilaria Ruffa (Cardiff University's School of Physics and Astronomy) heeft nu ontdekt dat er … [Lees meer...]

Nederlandse sterrenkundigen bewijzen laatste stukje gaskringloop zwart gat

Drie sterrenkundigen uit Nederland hebben bewezen dat gas dat eerder bij een superzwaar zwart gat verwarmd was en naar de buitenwijken van het sterrenstelsel stroomde en afkoelde, weer terug in de richting van het zwarte gat beweegt. Er waren indirecte aanwijzingen voor deze theorie, maar het is … [Lees meer...]

Astronomen ontdekken voor het eerst schijf rond ster in ander sterrenstelsel

Astronomen hebben een opmerkelijke ontdekking gedaan: ze hebben een schijf ontdekt rond een jonge ster in de Grote Magelhaense Wolk, een naburig sterrenstelsel. Het is voor het eerst dat zo’n schijf, die identiek is aan de planeet-vormende schijven in ons eigen Melkwegstelsel, in een ander … [Lees meer...]

ALMA heeft de hoogste resolutie bereikt bij een oude ster

Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om met ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array) met de hoogste resolutie tot nu te behaald een oude ster scherp in beeld te brengen. Ze pasten de zogeheten band-to-band (B2B) methode toe op de koolstofrijke ster R Leporis, welke 1.535 lichtjaar van ons … [Lees meer...]

Superzware zwarte gaten zijn slordige eters

Recente waarnemingen aan een relatief nabij sterrenstelsel hebben laten zien dat superzware zwarte gaten in de centra van sterrenstelsels gulzige eters zijn: van al het gas dat door de zwaartekracht naar het zwarte gat toe stroomt valt maar 3% in het zwarte gat en de rest wordt weer uitgespuwd en … [Lees meer...]