Onderzoekers hebben het tot nu toe verste Melkweg-achtige sterrenstelsel ontdekt. Dit schijfstelsel, met de aanduiding REBELS-25, ziet er net zo ordelijk uit als de huidige sterrenstelsels, maar we zien het zoals het was toen het heelal pas 700 miljoen jaar oud was. Dat is verrassend omdat, volgens … [Lees meer...]
DECam bevestigt dat de omgeving van vroege quasars inderdaad dichtbevolkt is
Sterrenkundigen hebben met behulp van de Dark Energy Camera (DECam) kunnen bevestigen dat de omgeving van quasars in het vroege heelal dichtbevolkt is, dat wil zeggen dat er in de omgeving van die 'vroege quasars' heel veel sterrenstelsels voorkomen. Quasars zijn sterrenstelsels met een superzwaar … [Lees meer...]
Astronomen zien bellen op steroppervlak in meest detailrijke video tot nu toe
Voor het eerst hebben astronomen beelden vastgelegd van een andere ster dan de zon, die voldoende detailrijk zijn om de beweging van gasbellen op diens oppervlak te kunnen volgen. De beelden van de ster, R Doradus, zijn in juli en augustus 2023 verkregen met de Atacama Large Millimeter/submillimeter … [Lees meer...]
Binair systeem van sterren ontdekt met twee parallelle straalstromen
We kennen al heel wat systemen waar vanuit de kern twee straalstromen of jets vol met zeer energierijke materie in tegenovergestelde richtingen de ruimte in worden gespuwd - systemen als zwarte gaten, neutronensterren of zeer jonge sterren. Maar nu is er een systeem ontdekt dat iets bijzonders … [Lees meer...]
De helderste gammaflits ooit – GRB 221009A – ontstond door de instorting van een zware ster
In oktober 2022 werd de allerhelderste gammaflits ooit waargenomen, GRB 221009A - hij kreeg de bijnaam the Brightest of all Times (BOAT). Een internationaal team van sterrenkundigen onder leiding van Peter Blanchard (Northwestern University) heeft nu met de Webb ruimtetelescoop ontdekt dat GRB … [Lees meer...]
ALMA vindt meer dan 100 soorten moleculen in het ‘starburst galaxy’ NGC 253
Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om met de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in Chili meer dan 100 moleculaire soorten te ontdekken in NGC 253, een zogeheten 'starburst galaxy', een sterrenstelsels met een grote geboortegolf van nieuwe sterren gelegen op 10 miljoen lichtjaar … [Lees meer...]
UV-straling van zware sterren verhindert ontstaan Jupiter-achtige planeet
Een internationaal team van wetenschappers met daarbij onder andere Alessandra Candian (Universiteit van Amsterdam) en Xander Tielens (Universiteit Leiden) heeft met behulp van ruimtetelescoop Hubble en het ALMA-observatorium aangetoond dat uv-straling van zware sterren kan verhinderen dat planeten … [Lees meer...]
Astronomen ontdekken nieuw verband tussen water en planeetvorming
Onderzoekers hebben waterdamp ontdekt in de schijf rond een jonge ster, precies op de plek waar mogelijk planeten worden gevormd. Water is een onmisbaar ingrediënt voor het leven op aarde, en vermoed wordt dat het ook een belangrijke rol speelt bij de vorming van planeten. Maar tot nu toe was het … [Lees meer...]
Sterrenkundigen ontdekken een protocluster van sterrenstelsels rondom een heldere quasar
Sterrenkundigen zijn erin geslaagd om rondom J0910–0414, een heldere quasar ver verwijderd van de aarde, een zwaar protocluster te vinden, een groep van sterrenstelsels die gravitationeel aan elkaar verbonden zijn. Clusters van sterrenstelsels zijn er genoeg gevonden in het heelal, vaak met … [Lees meer...]
Roteert Betelgeuze nou te snel of toch niet?
We hadden het gisteren al over Betelgeuze (α Orionis), de rode superreus in Orion, de ster die dinsdagnacht eventjes van de radar zal verdwijnen in een strook in Zuid-Europa, omdat de planetoïde Leona er voorlangs zal schuiven. Maar er is mogelijk meer aan de hand met de bekende ster, die op de … [Lees meer...]