13 november 2024

Webb en Chandra ontdekken een superzwaar zwart gat in het vroege heelal dat extreem gulzig is

Sterrenkundigen hebben met behulp van de Chandra röntgen-ruimtetelescoop en de Webb infrarood-ruimtetelescoop een superzwaar zwart gat ontdekt dat anderhalf miljard jaar na de oerknal al bestond en dat in een enorm tempo materie vanuit z'n omgeving opslokt. De waarnemingen laten zien dat het zwarte … [Lees meer...]

Chandra neemt superluminale snelheden waar in de jet van Centaurus A

Centaurus A (NGC  5128) is een lensvormig sterrenstelsel in het sterrenbeeld Centaurus op 12 miljoen lichtjaar afstand, da's voor sterrenkundigen bij wijze van om de hoek. Centaurus A is een sterke bron van radiogolven en in het centrum ervan bevindt zich een superzwaar zwart gat. Vanuit dat centrum … [Lees meer...]

Zwart gat peuzelt ster op en richt zich daarna op een volgend slachtoffer

Sterrenkundigen hebben met NASA's Chandra röntgen-ruimtetelescoop een superzwaar zwart gat ontdekt dat net een ster door z'n zwaartekracht aan stukken heeft gescheurd en als één grote kosmische maaltijd oppeuzelt, terwijl hij dat stellaire wrak nu gebruikt om een ​​andere ster of een kleinere zwarte … [Lees meer...]

Hubble en Chandra hebben een duo ontdekt van superzware zwarte gaten dicht bij elkaar

Met de Hubble ruimtetelescoop én de Chandra röntgen-ruimtetelescoop is in de kern van een sterrenstelsel een duo van superzware zwarte gaten ontdekt, die op slechts 300 lichtjaar afstand van elkaar staan - een record. Het gaat om het gasrijke sterrenstelsel MCG-03-34-64, dat eigenlijk twee op elkaar … [Lees meer...]

Getijdenverstoring AT2018fyk gaat kosmisch lichtspektakel opleveren in 2025

Een internationaal team van astronomen o.l.v. Dheeraj Pasham van het MIT, (Massachussetts, VS), heeft met behulp van waarnemingen van de Chandra X-ray Observatory, ESA's XMM-Newton en de NICER telescopen voorspelt dat er volgend jaar een heus lichtspektakel in de kosmos zal optreden ten gevolge van … [Lees meer...]

De 3,5 keV lijn van donkere materie is als sneeuw voor de zon verdwenen

Tien jaar geleden werd met röntgensatellieten in het spectrum van sommige sterrenstelsels een mysterieuze 'monochromatic 3.5 KeV photon line' gezien, een nauwe emissielijn met een energie van 3,56 kiloelectronvolt. Die lijn zou volgens de onderzoekers mogelijk afkomstig zijn van een deeltje donkere … [Lees meer...]

Donkere materie losgekoppeld van gewone materie bij megabotsing van clusters van sterrenstelsels

Sterrenkundigen hebben twee botsende clusters van sterrenstelsels - elk met duizenden sterrenstelsels - ontdekt, waarbij de donkere materie zich heeft losgekoppeld van de gewone ('baryonische') materie en vooruit vliegt. Dat is eerder al gezien, onder andere bij de bekende 'Bullet cluster', maar het … [Lees meer...]

Twee ontdekkingen over neutronensterren en neutrino’s

Neutronensterren dicht bij elkaar in de buurt kunnen naar elkaar toe spiraliseren en dan vervolgens botsen en samensmelten. Dat is geen hypothese, dat is waargenomen en wel middels de zwaartekrachtgolven die we van een dergelijke botsing hebben gezien, GW170817. Recent hebben sterrenkundigen van … [Lees meer...]

Meer duidelijkheid over hoe superzware zwarte gaten zo superzwaar zijn geworden

Bijna alle sterrenstelsels herbergen in hun centrum een superzwaar zwart gat, variërend in massa van enkele miljoenen zonsmassa (zoals 'ons' superzware zwarte gat Sgr A*) tot vele miljarden zonsmassa (zoals M87* alias Powehi in het centrum van M87). De vraag die vele sterrenkundigen al een tijdje … [Lees meer...]

Chandra en XMM-Newton checken de leefbaarheid van exoplaneten

Van een röntgentelescoop zou je niet verwachten dat daarmee iets gezegd kan worden over de leefbaarheid van planeten, want röntgenstraling is per slot van rekening niet echt eh... levensvriendelijk. Toch heeft men NASA's Chandra en ESA's XMM-Newton röntgen-ruimtetelescopen gebruikt om meer te weten … [Lees meer...]