19 maart 2024

Astronomen ontdekken met de XMM-Newton een zwart gat tijdens het ‘omdraaien van de accretieschijf-tafel’

Astronomen van de Universiteit van Michigan hebben met behulp van ESA's röntgentelescoop XMM-Newton een zwart gat ontdekt tijdens het zogenoemde ‘omdraaien van de accretieschijf-tafel’, of, met andere woorden, het gas in de accretieschijf wordt dan met zulke hoge snelheden in alle richtingen … [Lees meer...]

Entropie is dé beslissende factor in de stervorming geweest afgelopen tien miljard jaar

Sterrenkundigen hebben met NASA's Chandra röntgen-ruimtetelescoop 95 clusters van sterrenstelsels onderzocht, variërend in afstand van 3,4 tot 9,9 miljard lichtjaar van ons vandaan, en de uitkomst was dat ze ontdekt hebben wat dé beslissende factor was in de stervorming in de sterrenstelsels. Dat … [Lees meer...]

Als ie maar ijs en ijskoud is, NGC 2244 en de Rosettenevel…

Koud....koud....koud.....kolere, wat was me dit toch weer een fijn ouderwetsch gestoord koude Biesbos-expeditie!!! Enne....dit was mijn tweede poging want de avond ervoor vond ik het, toen ik op mijn gebruikelijke vrije veld-waarneemplek was gearriveerd,  om "gezondsheidreden" gewoon niet … [Lees meer...]

Webb heeft nieuwe sterren in wording waargenomen in het Driehoekstelsel (M33)

In het Melkwegstelsel zijn ze al vaker waargenomen, pasgevormde nieuwe sterren. Maar met de Webb ruimtetelescoop zijn ze nu ook ontdekt in het bekende Driehoekstelsel (M33), een spiraalstelsel in het sterrenbeeld Driehoek, 2,7 miljoen lichtjaar van ons vandaan. Het gaat om zeer jonge sterren, ook … [Lees meer...]

Nieuwe 1,5 miljard-pixel ESO-foto toont ‘Rennende Kip-nevel’ in ongekend detail

Met de feestdagen voor de deur trakteert de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) je alvast op een ‘kerstkip’. De vandaag gepresenteerde foto toont een gasnevel die bekendstaat als de Rennende Kip-nevel. De 1,5 miljoen pixels tellende opname is gemaakt met de VLT Survey Telescope (VST), die is … [Lees meer...]

Stellaire wiegen en graven waargenomen door ALMA in het verste sterrenstelsel ooit

Sterrenkundigen hebben met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in Chili lokaties waargenomen van stervorming én van de dood van sterren in de omgeving van een sterrenstelsel dat maar liefst 13,2 miljard lichtjaar van ons vandaan staat. Daarmee is dit een waarneming van … [Lees meer...]

‘Lachende kat’-nevel vastgelegd op nieuwe ESO-opname

Deze oranje en rode wolk, die deel uitmaakt van de nevel Sh2-284, is hier uiterst gedetailleerd in beeld gebracht met behulp van gegevens van de VLT Survey Telescope van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO). In deze nevel wemelt het van de jonge sterren, doordat gas en stof in de nevel … [Lees meer...]

De stervorming in het vroege heelal was enorm, zo laat Webb zien

Sinds juli vorig jaar is de Webb ruimtetelescoop met z'n 'infraroodogen' het heelal aan het bestuderen en één van de grote waarneemprogramma's daarvoor is de 'JWST Advanced Deep Extragalactic Survey', kortweg JADES. Die heeft al heel wat ver verwijderde sterrenstelsels als oogst opgeleverd, … [Lees meer...]

Nieuw theoretisch model kan aanwezigheid zware sterrenstelsels in het vroege heelal verklaren

Het is hier al vaak langs gekomen, de waarneming met de Webb ruimtetelescoop van zware sterrenstelsels in het vroege heelal, stelsels in pakweg de eerste half miljard jaar van het heelal met een grote productie van sterren (zie o.a. de links naar de gerelateerde Astroblogs onder deze blog). De … [Lees meer...]

Leidse astronomen onthullen donkere kant van pre-stellaire ijschemie

Een internationaal team onder leiding van astronomen van de Universiteit Leiden heeft met behulp van de Webb-telescoop diverse moleculen in ijsvorm aangetoond op de donkerste en koudste plekken van een grote stervormingswolk. De resultaten laten zien dat de chemische ingrediënten om grotere en … [Lees meer...]