29 april 2024

Hemelverschijnselen voor de verrekijker – Maart 2024

Zoals ik gisteren aankondigde, beschrijf ik hier welke hemelverschijnselen deze maand mooi zijn om met een verrekijker te bekijken. Om objecten te vinden zijn er handige planetarium-apps, zoals Stellarium Mobile, Google Sky, Skywalk en Skymap.
De ‘Sterrengids 2024’ en ‘Jaarboek sterrenkunde 2024’ zijn aanvullende papieren hulpmiddelen.

Mercurius heeft de tweede helft van maart een zeer gunstige avondverschijning. Een prima gelegenheid om op zoek te gaan naar deze planeet, die altijd dicht bij zon vertoeft. Zoek het planeetje tijdens de avondschemering boven de westelijke horizon. Wil je Mercurius een keer zien, grijp dan in deze periode je kans. Zie ook de dagkalender verderop

Op de website hemel.waarnemen.com staat een horizonkaartje. Neem de tijdstippen niet te exact, het verschil tussen zuidwest België en noordoost Nederland scheelt tientallen minuten.

Jupiter is ’s avonds te zien als een heldere ster in westen. De vier manen Europa, Io, Ganymedes en Callisto kun je in een verrekijker zien, als ze schijnbaar ver genoeg van Jupiter af staan.  Ze staan dicht bij Jupiter, op één lijn met de planeet. Staat een Jupiter-maan voor, achter of erg dicht bij het planeetschijfje, dan kun je die maan niet zien. Kijk op een planetarium-app (goed inzoomen op Jupiter) om de stand van de manen te zien op een bepaald tijdstip.

Uranus is eveneens een avond object en staat dicht bij de ster Delta van Ram. Jupiter en Uranus kruipen steeds dichter naar elkaar. We moeten tot april geduld hebben om ze binnen één verrekijker-beeldveld te kunnen vangen.

Kometen

2024 belooft een interessant kometenjaar te worden. In het najaar is er goede hoop op een fraaie show van komeet C/2023 A3 (Tsuchinshan–ATLAS). Het kan ook tegenvallen bij zo’n nieuw ontdekte komeet, we gaan het zien!
Deze maand kunnen we ons opwarmen een andere leuke komeet.

Komeet 12P/Pons-Brooks

Deze komeet heeft een omlooptijd van 71 jaar en gaat op 21 april op 0,78 AE (1 AE = afstand aarde – zon) door zijn perihelium. In maart wordt een helderheid verwacht van rond magnitude 5, ruim binnen zichtbaarheidsgrens van een verrekijker. Pons-Brooks doorloopt in maart een traject door het sterrenbeeld Andromeda, ’s avonds zichtbaar in het noordwesten. Ik verwacht dat de komeet er uit zal zien als een pluizige ster, zonder staart. In het verleden heeft de komeet uitbarstingen vertoond met grote helderheidstoename. Wie weet hebben we het geluk dat het nogmaals gebeurt!
Zie https://theskylive.com/12p-info voor kaartjes en veel info.

Dagkalender voor de astroverrekijker Maart 2024

Ma 11 maart
Vroeg op de avond in de schemering kun je slechts één dag na nieuwe maan wellicht een zeer smalle maansikkel ontwaren. Misschien is het nog te moeilijk om ook Mercurius te vinden, maar het is toch mooi om het te proberen. De zeer smalle maansikkel staat namelijk maar 7,5 graden linksboven Mercurius, voor de meeste verrekijkers nét niet te vangen in één beeldveld. Een zeer schone hemel en vrij uitzicht op de westelijke horizon zijn noodzakelijke voorwaarden.

Di 12 maart
Herkansing. De maan staat nu hoger aan de hemel en het zal bij helder weer geen probleem de sikkel spotten. Het deel van de maan dat niet door de zon verlicht wordt, zal prachtig zichtbaar zijn. Dit heet aardschijn, omdat de aarde daar het maanoppervlak belicht. De maan staat halverwege Jupiter en Mercurius. Oftewel, om Mercurius te vinden verleng je de denkbeeldige lijn Jupiter – Maan één keer.

De plek aan de hemel waar komeet Pons-Brooks vertoeft is makkelijk te duiden: tussen de vrij heldere sterren delta en pi Andromedae.
Kijk ’s avonds zodra het donker is.

Do 14 maart
Deze avond zie je een fraaie samenstand van de maan en Jupiter. Uranus staat ook in de buurt en vergt de verrekijker om deze als een ‘ster’ van magnitude 6 te zien.

Vr 15 maart
De maan, Jupiter en Plejaden staan er prachtig bij. Vanaf de maan een stukje zakken met je kijker, en je komt Uranus tegen.

Do 21 maart
Mercurius is op de top van zichtbaarheid deze periode. De dagen hierna is de planeet ook nog goed te zien, maar richting einde maand wordt hij snel zwakker.

Pons-Brooks vertoeft bij M33 in de buurt, slechts 3 graden er vandaan

Di 26 maart
De maan, die nog bijna vol is, komt samen op met de heldere ster Spica. Maan en Spica staan maar 1 graad uit elkaar, gedurende de nacht groeit de afstand naar 4 graden.

zo 31 maart
Komeet Pons Brooks vlak bij de bij de magnitude 2 ster Hamal, oftewel alpha Aries.

 

Share

Speak Your Mind

*