ISS 2018, Credits; NASA
Het ISS wijkt geregeld van koers om botsingen met ruimtepuin te voorkomen. Recent was het voor het ruimtestation de 39ste keer, sinds zijn lancering in november 1998, dat er een puinvermijdingsmanoeuvre ingezet moest worden om een botsing met een fragment ruimteafval te voorkomen. Experts menen dat, hoewel het de eerste manoeuvre van deze aard was in 2024, het vrijwel zeker niet de laatste keer zal zijn, er komen steeds meer vaartuigen in de ruimte, en ook is er sprake van verhoogde zonneactiviteit, wat kans op puin verhoogd. Op 19 november j.l. ontweek het ISS het stuk afval, dat in een baan om de aarde was achtergelaten door een satelliet die in 2015 uiteenviel. De manoeuvre hield in dat het ISS zijn gebruikelijke baan van 440 km boven het aardoppervlak verhoogde. Zonder deze manoeuvre, aldus NASA, zou het fragment binnen een gevaarlijk korte afstand van 4 km kunnen zijn gekomen.
Hoe vaak ruimtepuin het ISS nadert hangt onder meer af van de zonneactiviteit, en van ‘fragmentatiegebeurtenissen’, laatstgenoemde betreft satellieten in een baan om de aarde die uiteenvallen, mogelijk t.g.v. een ASAT-test, ‘anti-satelliet test’. De zonneactiviteit – inclusief o.a. CME’s – volgt een cyclus van elf jaar, en piekt momenteel. Deze grote hoeveelheid energie wordt geabsorbeerd door de aarde, en zet uit. Dit op zijn beurt vergroot de sleepkracht op objecten in banen tot 2000 km boven het aardoppervlak, aldus Lewis, wat betekent dat ze sneller naar de planeet worden getrokken dan in perioden buiten het zonnemaximum.
Grafiek die de manoeuvres om botsingen in het ISS te vermijden, de zonneactiviteit en het aantal ISS-baankruisende objecten tussen 1995 en 2025 toont. Grafiek die ISS-botsingsvermijdingsmanoeuvres toont (rood histogram) in relatie tot zonneactiviteit (zwarte stippen) en gevolgde ISS-baankruisende objecten (blauwe cirkels) vanaf september 2022. Credits;: NASA
Er was een wolk ruimtepuin bij betrokken, en de astronauten moesten schuilen in een aan het ISS gekoppeld ruimteschip, dat in juni j.l. aan het ISS was aangemeerd. Het incident, waarbij het ISS geen vermijdingsmanoeuvre kon uitvoeren, vond plaats nadat een ter ziele gegane Russische satelliet in een baan om de aarde uit elkaar viel, waardoor meer dan 100 fragmenten gevaarlijk dicht bij het ISS vlogen. In het geval van zulke urgente gebeurtenissen is er geen tijd om de baan van het ISS te veranderen. De astronauten konden kort daarna hun normale activiteiten hervatten en er was geen schade aan het ruimtestation.
Beelden tonen de locatie van een ruimtepuinaanval op de Canadarm2-robotarm van het ISS,van 12 mei 2021/vrijgegeven op 28 mei. Uit een inspectie in mei 2021 bleek dat ruimteafval tegen een robotarm van het ISS was gebotst, waardoor een gat in de bekleding was geslagen. Het gat had geen invloed op de activiteiten. Credits;NASA/CSA
Hier nog 2 interessante links:
https://universemagazine.com/en/anatomy-of-a-crash-why-satellites-and-rocket-stages-explode-in-space/
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0265964621000503
https://en.wikipedia.org/wiki/Kessler_syndrome
Je hoeft dus geen pessimist te zijn om het einde van onze huidige cyber samenleving te voorspellen.
Fraaie artikelen! Dank.