Credit: ESO
Deze week is een belangrijk contract, ter waarde van enkele miljoenen euro, getekend tussen ESO en een consortium van Chileense bedrijven. Dit bedrag is bedoeld voor de bouw van de telescoopfunderingen van het CTAO-Zuid – de zuidelijke vestiging van het Cherenkov Telescope Array Observatory (CTAO) op de ESO-sterrenwacht op Paranal in Chili. Het contract omvat meer dan vijftig funderingen voor de telescopen van CTAO-Zuid, evenals ongeveer zeventien kilometer aan wegen die deze funderingen met de ondersteunende faciliteiten verbinden. ESO, een van de oprichters van het CTAO European Research Infrastructure Consortium en gastheer van de zuidelijke array, heeft het contract namens deze internationale organisatie getekend. De constructie van deze belangrijke civiele infrastructuur zal naar verwachting een jaar gaan duren, waarna de eerste telescopen op hun plek kunnen worden gezet. Deze mijlpaal markeert dan ook het begin van de bouw van de CTAO-array op het zuidelijk halfrond.
Het CTAO wordt het grootste en gevoeligste observatorium voor gammastraling-astronomie op de vaste grond. Het bestaat uit twee telescooparrays: CTAO-Zuid in Chili en CTAO-Noord op La Palma (Spanje). Het ene bevindt zich op het zuidelijk halfrond, het andere op het noordelijk halfrond. Tezamen speuren ze naar een ongrijpbare vorm van straling die Tsjerenkov-straling wordt genoemd. Wanneer kosmische gammastraling de atmosfeer binnendringt, veroorzaakt deze een cascade van zeer energierijke deeltjes die op hun beurt een zwakke blauwe flits van ‘Tsjerenkov-licht’ produceren. Door dit zwakke licht te analyseren, komen astronomen veel te weten over kosmische bronnen, zoals superzware zwarte gaten en supernovaresten, die de oorspronkelijke gammastraling hebben uitgezonden.
Illustratie van een deel van de Cherenkov Telescope Array. (CTAO)
Om de Tsjerenkov-straling op te vangen zal CTAO-Zuid bestaan uit 51 afzonderlijke telescopen van uiteenlopende omvang, waarmee zowel heldere als zwakkere flitsen kunnen worden gedetecteerd. De locatie beslaat een gebied van ongeveer drie vierkante kilometer en bevindt zich op ongeveer tien kilometer afstand van Cerro Paranal, de thuisbasis van ESO’s Very Large Telescope.
Eenmaal voltooid zal het CTAO gegevens en analyse-software openbaar maken voor de hele wetenschappelijke gemeenschap. Dit stimuleert de wereldwijde samenwerking en zal vragen helpen beantwoorden op het gebied van zowel de astronomie als de deeltjesfysica, zoals de jacht op donkere materie en de werkingsmechanismen van supernova’s en botsende neutronensterren.
Het CTAO wordt het eerste observatorium in zijn soort dat het hoogenergetische heelal met ongekende gevoeligheid kan waarnemen. De locatie op Cerro Paranal – ver van bronnen van lichtvervuiling en onder een van de meest ongerepte nachthemels ter wereld – is essentieel voor de detectie van het zwakke blauwe Tsjerenkov-licht. Bron: ESO.
Speak Your Mind