Licht-achtergrond van het heelal gemeten door gammastraling van quasars

Engelse astronomen van de universiteit van Durham zijn er in geslaagd om met behulp van hoog energetische gammastralen van ver verwijderde quasars meer te weten te komen over de zogenaamde licht-achtergrond van het heelal. Sinds het begin van het heelal wordt door vele astronomische objecten licht uitgezonden. Dat licht vormt bij elkaar een diffuse zee van fotonen (lichtdeeltjes), die de gehele ruimte vult. Dit wordt door astronomen de diffuse “extragalactic background light” (EBL) genoemd. Deze EBL moet niet verward worden met de kosmische microgolfachtergrondstraling, want dat is een overblijfsel van de hete Big Bang explosie. De EBL is een overblijfsel van sterren, quasars, gasnevels, etc.. die na de Big Bang licht hebben verspreid. De EBL is lange tijd erg lastig geweest om te meten, maar nu is men er dan toch eindelijk in geslaagd om er meer over te weten te komen. De astronomen deden dat door gammastralen van twee quasars te bestuderen met behulp van de “High Energy Stereoscopic System” (HESS) gammastraling-telescopen in Namibië. Het idee is simpel: quasars zenden door zeer explosieve gebeurtenissen in hun kernen zeer energierijke gammastraling uit. Die gammastraling komen onderweg richting Aarde fotonen tegen die deel uitmaken van de EBL. Dat kan betekenen dat een gammafoton wordt geabsorbeerd door een minder energierijk foton en op die manier de Aarde nooit zal bereiken. Metingen aan de spectra van quasars geven daarmee een indicatie voor de hoeveelheid EBL in het heelal.

Uitkomst van het onderzoek was dat de hoeveelheid achtergrondlicht een stuk lager ligt dan eerdere schattingen aangaven. En dat betekent op haar beurt weer twee dingen: 1. dat het heelal voor gammastralen een stuk makkelijker is om ongestoord doorheen te reizen en 2. dat sterrenstelsels een grotere bron van diffuus achtergrondlicht zijn dan de eerste generatie sterren in het heelal. Het verhaal van de groep astronomen is op 20 april verschenen in het wetenschappelijk tijdschrift Nature. Wat ik mij nou afvraag is hoe men in staat is in de metingen onderscheid te maken tussen absorptie van gammastraling door EBL-fotonen en absorptie door fotonen van de CMB (cosmic microwave background). Van die laatste categorie zitten er zo’n 400 in iedere kubieke centimeter van het heelal. Ik heb het artikel van de vakastronomen zelf niet gelezen (Nature gaat m’n portemonnee iets te buiten), maar er zal vast een verklaring zijn. Wie het weet mag het zeggen. Bron: PParc.