Odysseus en de zonsverduistering van 1178 v. Chr.

Ik ben niet zo’n classicus, maar één van de beroemdste scenes uit de Odyssee van Homerus schijnt te zijn als de Griekse held Odysseus de ontvoerders van z’n vrouw Penelope in de pan hakt. Ik heb die film ^[1]Yep, Troy. met Brad Pitt gezien en ik kan mij die scene nog wel vaag herinneren. De hamvraag is nu: wanneer speelde dit zich nu precies af? Volgens de Amerikanen Marcello O.Magnasco en Constantino Baikouzis (Rockefeller Universiteit, New York) was de gebeurtenis op 16 april 1178 voor Christus. Op basis van enkele aanwijzingen van Homerus in de Odyssee komen Magnasco en Baikouzis tot de conclusie dat het die dag moet zijn geweest omdat toen een zonsverduistering plaatsvond. Vandaag publiceerden ze er een artikel over in de online Proceedings of the National Academy of Science. In totaal zijn er vier aanwijzingen voor de link tussen slachting en zonsverduistering:

• Op dag dag van de slachting is de zon niet zichtbaar aan de hemel, terwijl het nieuw maan is. Ja, da’s wel een héél sterke aanwijzing, nietwaar? Geen idee waar het in de Odyssee te vinden is ^[2]Ergens in hoofdstuk 20 geloof ik., maar ’t zal vast kloppen.
• Zes dagen ervoor is de planeet Venus zichtbaar aan de hemel.
• Negenentwintig dagen ervoor zijn de Pleiaden (de open sterrenhoop in Stier) en het sterrenbeeld Ossenhoeder (Boötes) tegelijk zichtbaar bij zonsondergang.
• En tenslotte staat 33 dagen ervoor de planeet Mercurius hoog bij zonsopkomst, dicht bij het westelijke gedeelte van z’n baan.

Afijn, alles werd in een PC gestopt en daaruit kwam 16 april 1178 naar voren als datum van de zonsverduistering, die het meeste past bij de genoemde aanwijzingen. Nou is er alleen één probleem: Homerus Odyssee is fictie, een verzonnen boek ergens rond 700 voor Christus geschreven. Ondanks talloze studies door talloze classici weet men nog steeds niet of de Trojaanse oorlogen daadwerkelijk hebben plaatsgevonden. Het enige dat het bewijst is dat Homerus een goede kennis had van sterrenkundige verschijnselen zoals zonsverduisteringen, aldus de twee onderzoekers. In de oudheid hadden ze trouwens affiniteit met zonsverduisteringen, want op 28 mei in het jaar 585 voor Christus, ongeveer 2.592 jaar geleden dus werd aan de oevers van de rivier Halys een veldslag uitgevochten tussen de Lydiërs en de Meden. En midden in die veldslag gebeurde het: de dag werd nacht, de Zon verdween en alle vechtende soldaten raakten in paniek. Jullie raden het al: weer een zonsverduistering! 😀 Bron: Scientific American + NRC-Handelsblad, 24 juni 2008.