12 december 2024

“Speedboot-ster” produceert flinke boeggolven

zeta_ophiuchi

De ‘speedboot’ Zeta Ophiuchi maakt boeggolven in de kosmische zee. Credit: NASA/JPL-Caltech/UCLA

De reuzenster Zeta Ophiuchi racet met hoge snelheid door de ruimte en veroorzaakt hierbij golven in het stof, ongeveer zoals bij een schip dat door stille wateren vaart. De Spitzer Space Telescope heeft nu een prachtig infraroodportret gemaakt van deze gloeiende golven, die ook wel kosmische boeggolven of boogschokken genoemd worden.

Astronomen vermoeden dat Zeta Ophiuchi oorspronkelijk deel uit maakte van een nauwe dubbelster, waarbij de tweede component nog groter en zwaarder is geweest. Deze begeleider is vervolgens ontploft als supernova, waarbij Zeta Ophiuchi een gigantische schop onder zijn stellaire kont heeft gekregen. Als gevolg is Zeta Ophiuchi, 20 keer zwaarder en 80.000 keer helderder dan de zon, met hoge snelheid weggeschoten. Op dit moment racet de ster met 24 kilometer per seconde door de Melkweg.

Op deze foto is infrarood licht (dat wij met onze ogen niet kunnen zien) omgezet naar zichtbare kleuren. Zeta Ophiuchi is de blauwe ster nabij het centrum van de foto. Naarmate de ster door het omringende stof ploegt (dat groen wordt weergegeven), ontstaan er golven als gevolg van de krachtige sterrewind. Waar deze golven het meest zijn samengedrukt, en dus het warmst zijn, worden ze als rood weergegeven. Deze boogschok is vergelijkbaar met de boeggolf die ontstaan als een schip door het water beweegt, of met de opbouw van lucht voor een supersonisch vliegtuig, wat resulteert in een een supersone knal.

Zeta Ophiuchi

Detailopname van de supersnelle ster Zeta Ophiuchi en diens omgeving. credit: NASA/JPL-Caltech

Download hier de bovenstaande foto in hoge resolutie. Download hier de bovenstaande foto in OMG WTF resolutie (44 Mb!)Bron: NASA.

Share

Speak Your Mind

*