Om meteen maar al struikelend over de ”event horizon” het ”zwarte gat” binnen te vallen, dit is echt een heel leuk boekje….enne…dat is dan ook meteen mijn enige echte ”kritiek” op dit hele leuke boekje….want als je eenmaal begonnen bent met lezen dan is de drang om het even weg te leggen “voor later” compleet ende totaal verdwenen…..Dit is een boekwerkje dat je het liefst en zonder ook maar enige moeite in ene ruk uit kunt en wilt lezen!!
Kreeg van hopman Arie dit kekke boekje mee ter boekbespreking voor mijn korte krampeervakantie in Drente….nou ja kampeervakantie??……was eerder een weekendje weg als ”akoustisch vluchteling” daar er elk jaar alhier in Dordrecht een driedaags muziekfestival wordt gehouden in de binnenstad van Dordt…..
Aangezien de geluidsinstallatie van het hoofdpodium op nog geen 100 meter van mijn huiskamer staat opgesteld en ik het bij de eerste paar editie’s van dit festival heb meegemaakt dat de inhoud van mijn keukenkastjes letterlijk al trillend van die gestoord overvloedige decibellen-vloedgolf en met dank aan de zwaartekracht zijn weg naar het centrum van moedertje Aarde wist te vinden……..en ook al is dit oude vuige decibellen-venijn gelukkig hedentendage net redelijk te hoegen noemen….. probeer ik dit specifieke weekend toch altijd maar effe fijn pleite te zijn.
”Oh….ben jij zo’n ouwe lul….die niet van muziek houdt??” is dan meestal de geijkte opmerking als ik mijn ”status” van akoustisch vluchteling zo nu en dan eens ”in de groep gooi”….Maarre….ik hou juist heel erg van muziek en tevens is mijn muzieksmaak ook niet eens zo ”licht en braaf”…….ben onlangs nog naar Nightwish geweest en ik zou best wel eens een keertje een kijkje willen nemen bij zoiets als Ramstein, om maar eens een ”pittige muzikale zijstraat” te noemen….Echter, waarom dit toch altijd schijnt te moeten plaatsvinden op een decibellenniveau alsof je kop in de uitlaat van de motor van een F16 straaljager hebt gestoken, is mij nog immer een heel droevig raadsel.
Ik wil ook in het “astronomisch bejaardentehuis” nog naar een leuk riedeltje muziek kunnen luisteren zonder gehoorapparaat of ”erger”. Maar goed, dit alles terzijde….ben dus drie dagen gewapend met echtgenote, tent en kek boekje ”effe plezant (takke-hitte en onweersbuien trotserend!!) weg geweest.”
Het boekje in kwestie is een nederlandse vertaling van een engels werkje met de oorspronkelijk titel “Space” geschreven door Dr. Becky Smethurst…..enne….deze zeer geleerde jongedame is me er eentje, ….goejendagschotel…..heb effe haar website/CV opgezocht op internet. Naast dat zij professioneel als astrofysica verbonden is aan de Universiteit van Oxford…niet de minste, me dunkt…..is haar lijstje andere sterrenkundige bezigheden (waaronder het fanatiek bezig zijn met ”outreach”…het astronomisch informeren van het grote publiek), publicatie’s en toegekende ”awards” bepaaldelijk niet misselijk te noemen….”She knows her stuff!!!”
Haar boekje, slechts een bescheiden 119 pagina’s dun, zou zich het best kunnen laten omschrijven met de kreet “astrofysische oploslimonade”……..heel erg smakelijk en heel erg geconcentreerd! In 10 korte hoofdstukken van een pagina’tje of 10 elk komen de tien “hotste trending topics” in de hedendaagse sterrenkunde/astrofysica kort en bondig beschreven aan bod. Van obligate zaken zoals “zwarte gaten”, de “Big Bang”, de zoektocht naar Exoplaneten en leven in het heelal tot ook een heel gedegen uitleg over zoiets als de “Olbers paradox”…(waarom de nachthemel eigenlijk donker is??). MAAR…….waar zij ook heel verrassend genoeg aandacht aan heeft besteed is het onderwerp “citizen science” en wel in de vorm van het nog immer fraaie (ontdekkings)verhaal van “Hanny’s Voorwerp”…..U weet wel….onze “eigen” Hanny van Arkel die door haar ontdekking van die “maffe blauwgroene gaswolk” nabij het melkwegstelsel IC 2497 in het sterrenbeeld Kleine Leeuw op het citizen science platform “Galaxy Zoo” (nog steeds in de lucht trouwens!!) van de ene op de andere dag (terecht!!!) een astronomische wereldster werd. Een hele diverse en prettige keuze aan behandelde onderwerpen!!!
Wat ik vooral zo goed vond/vind aan schrijfstijl van deze Dr. Becky Smethurst en dus aan dit boekwerkje is de…eh…”informatie-dichtheid”, want die is hoog en tegelijkertijd is de leesbaarheid nergens in het gedrang gekomen. Nu ik het boekje uit heb….en dat uitlezen geschiedde rap, aangenaam en gezwind in dat ene korte kampeerweekendje……gaat het boekje op de plank als naslagwerk mocht ik opeens weer eens last krijgen van een “astronomisch hoe zat het ook alweer momentje”!! Nou ja…eh….nadat hopman Arie het ook heeft gelezen, uiteraard!
Zijn er dan geen enkele “Hmmmm-dingetjes” aangaande dit boekwerkje?? Nou, het gebruik van het woord “accreteren” in relatie tot het proces van het invangen van materiaal door bijvoorbeeld een zwart gat. Dat vond ik wel een beetje vreemd en niet echt nederlands klinken. Heb dat woord even proberen te “goegelen”…enne… het enige wat ik steeds maar weer te zien kreeg was het woord “accrediteren”…en da’s toch echt heel wat anders!! Zo’n rondom een zwart gat draaiende schijf loeierheet materiaal noemen we in het nederlands een “accretieschijf” en wellicht zou dat “groeimechanisme” beter beschreven kunnen worden met het woord “invangen” van materie??
Een tweede “dingetje” vond ik op pagina 104 en wel in de vorm van de weergegeven afstand van maar liefst 215 (!!)miljard lichtjaar naar het ververwijderde melkwegstelsel genaamd “Cosmic Redshift 7”. Het zichtbare heelal is iets van 13.8 miljard lichtjaren groot/oud en als we het “resterende onzichtbare” heelal een getalletje zouden willen toekennen dan wordt dat iets van 66 miljard lichtjaar. En dus is die weergegeven 215 miljard lichtjaar wel een tikkie erg veels te ver weg, daar we dit melkwegstelsel (z=6.6) toch echt al tegen het vege aardse lijf lopen op “slechts” iets van 12.9 miljard lichtjaar.
Overigens….voor zij die meer willen weten betreffende dat lastige gedoe aangaande kosmologische afstanden en zo, verwijs ik graag naar het net uitgekomen Juli-augustus 2023 nummer van ZENIT waarin deze altijd verwarrende en moeilijk te behappen onderwerpen zeer gedegen worden uitgelegd en zie hier…twee recencies voor de prijs van één!!
Nog een derde “dingetje” zou kunnen zijn,…….maar dat is omdat ik best wel een doorwrocht anglofiel ben…………….. (met een…toegegeven…. fijne aangeboren “hartafwijking” voor waggelend Frans Oud ijzer…ja..ja…laat de “witjassen” maar komen!!!),………dat ik, hoewel deze vertaling helemaal prima is (afgezien van dat woord “accreteren”), nog effe liever de engels geschreven oerversie op de plank zou willen hebben liggen. Maar goed….een kniesoor die daar over valt. Voor de rest is het oordeel toch een hele dikke vette van harte aanbevolen AANRADER. Waarvan akte!! Het boekje (16,90 Euro)…ISBN-nummer 978 946 471 067 0….is 27 juni verschenen bij uitgeverij Noordboek.
Over Jan Brandt
Cool! Dr Becky Smethurst “the friendly neighbourhood astrophysicist”, altijd leuk on te zien, ze is zo enthousiast! Samen met Professor David Kipping van “Cool Worlds Lab” mijn favorieten van youtube.
Hoi Rob,
Aangezien ik een hele ouderwetse “kassie-kijker” ben (publieke omroep en met een gids en zo…sorry), moet ik bekennen dat you tube-kijken voor mij nog best wel een terrein is where this m(J)an has never gone before….maarre……heb gisteren, in reactie op jouw zeer positieve reactie, toch maar eens op you tube rondgeneusd naar deze dame….enne….echt hartstikke leuk, hoor. Wat een innemende en hyper-enthousiasmerende tv-maakster is zij toch. Kwam de aflevering tegen waarin zij het afstudeerboekwerk van ene Brain May (!!) besprak….erg aangenaam kijkvoer!!
Bij gebrek aan het aloude “The Sky at Night” van good old wijlen Patrick Moore zijn die astro-shows van die slimme en gezellige “astrobuurvrouw Smethurst” zeker een prima alternatief…..ga ik vaker kijken…Bedankt voor de tip!!!
Zeer gewaardeerde akoestische vluchteling , beste Jan. Dank voor je stuk(je) . Lijkt me een mooi boekje. Ik ga het zeker aanschaffen / lezen. Met groet van, voor jou, Ron(ny) 🙂
Hoi Ronny,
Altijd leuk om jou weer tegen te komen in “het astroblogs universum”, ouwe astroschurk..hihi!!
Het ga je goed en heel veel leerplezier toegewenst.
Salut, Jean le Feu
Jan, goedemiddag,
Kijk ff met me mee svp.
Blz. 13, 5e regel van onder: moet zijn “drie kwart” of zit ik er nou naast ?
Hoi Rob,
Hmmm…..tja….wat zullen we daar nu eens van zeggen????
Heb er “een nachtje over geslapen” enne tot het volgende hersenspinsel gekomen.
“in de boekjes” staat er meestal geschreven dat als je de afstand tussen twee objecten met een factor twee vergroot de onderlinge zwaarte/aantrekkingskracht met een factor twee in het kwadraat, is vier, afneemt……
en als je het regeltje op pagina 13 leest dan “snappen” mijn hersenen ook meteen dat dat hier mee bedoeld wordt wordt….maarre…. dat woordje “kwart” is inderdaad wel een beetje een “hmmm-woordje” en nu je het zo zegt “voelt” driekwart in elk geval beter aan. Misschien zou het zoiezo beter zijn geweest als de vertaler de standaard hollandse “in de boekjes omschrijving” hier toch maar had gebruikt??! Zeg het maar!!