28 april 2024

Supernovarestant Cassiopeia A (Cas A) schitterend vastgelegd door Webb

Credit: NASA, ESA, CSA, STScI, D. Milisavljevic (Purdue University), T. Temim (Princeton University), I. De Looze (University of Gent)

Webb heeft met z’n NIRCam (Near Infrared Camera) Cassiopeia A gefotografeerd, het restant van een supernova dat 11.000 lichtjaar van ons vandaan staat in – hoe kan het ook anders – Cassiopeia. Cas A, zoals hetr restant kortweg wordt genoemd, is circa tien lichtjaar in diameter en het was in april eerder al gefotografeerd met Webb’s MIRI-camera, dat in het midden-infrarood kijkt. En nu is NIRCam aan de beurt geweest om scherp in beeld te brengen hoe de uitdijende schil van materie beukt tegen het gas en stof in de ruimte, dat eerder al door de ster die de supernova heeft veroorzaakt de ruimte in was geblazen. Hieronder een ‘schuif-plaatje’ waarop beide foto’s te zien zijn, links met NIRCam gemaakt, rechts met MIRI. 

Credit: NASA, ESA, CSA, STScI, D. Milisavljevic (Purdue University), T. Temim (Princeton University), I. De Looze (University of Gent)

Cas A is al vele jaren bestudeerd door de sterrenkundigen, onder andere met de Hubble ruimtetelescoop. Opvallend is dat eerder MIRI details kon zien in Cas A, die nu niet zichtbaar zijn in de afbeelding die NIRCam gemaakt heeft. De meest opvallende kleuren in Webbs nieuwste foto zijn bosjes helder oranje en lichtroze die de binnenste schil van het supernova-overblijfsel vormen. Webbs haarscherpe foto kan de kleinste gaswolken, bestaande uit zwavel, zuurstof, argon en neon, in de schil detecteren. In dit gas zit een mengsel van stof en moleculen ingebed, dat uiteindelijk zal worden opgenomen in nieuwe sterren en planetaire systemen. in de NIRCam foto is in het midden van het restant weinig kleur te zien, iets wat MIRI wel zag. De reden is eenvoudig: het stof in het ‘circumstellaire’ materiaal is te koud om direct te worden gedetecteerd op nabij-infrarode golflengten, maar licht op in het midden-infrarood.

Wat MIRI bijvoorbeeld wel ziet, maar NIRCam niet, is het zogeheten ‘Groene Monster’, een groen gekleurde blob van materie in het centrum van Cas A. Rechtonder op de foto van NIRCam is trouwens nog iets anders te zien, een grote, gestreepte klodder, die ze Baby Cas A noemen, omdat het lijkt op een soort van nakomeling van de oorspronkelijke supernova. In werkelijkheid is dit een lichtecho: het licht van de explosie die lang geleden plaatsvond heeft een verre stofwolk bereikt en heeft die opgewarmd, zodat de wolk nu aan het nagloeien is. De complexiteit van het stofpatroon en de schijnbare nabijheid van Baby Cas A tot Cas A zelf zijn bijzonder intrigerend voor onderzoekers. In werkelijkheid bevindt Baby Cas A zich ongeveer 170 lichtjaar achter het supernova-overblijfsel.

Bron: ESA.

Share

Speak Your Mind

*