Credit: Daniëlle Futselaar (artsource.nl)
Gebruikmakend van de MeerKAT radiotelescoop in Zuid-Afrika heeft een internationaal team van sterrenkundigen onder leiding van Ben Stappers (The University of Manchester) een bijzondere ontdekking gedaan. Vlakbij de milliseconde pulsar PSR J0514−4002E, die 170 keer per seconde om z’n as draait en die 40.000 lichtjaar van ons vandaan staat in de bolhoop NGC 1851 (zuidelijke sterrenbeeld Duif), bevindt zich een compact object dat zwaarder is dan alle nu bekende neutronensterren, maar dat lichter is dan alle nu bekende zwarte gaten. Neutronensterren ontstaan als de kern van een zware ster ineenstort tot en sneldraaiend object van zo’n 20 tot 25 km doorsnede met een massa van ruim twee zonsmassa. Zwarte gaten daarentegen zijn minstens vijf zonsmassa zwaar, dus er is een gat tussen de zwaarste neutronensterren en de lichtste zwarte gaten, de zogeheten ‘black hole mass gap.’ Door met MeerKAT heel nauwkeurig het ’tikken’ van de pulsar te meten en daarin ook het signaal te meten dat de onzichtbare begeleider van de pulsar afgeeft kon men bepalen dat er iets met een massa tussen 2,09 en 2,71 zonsmassa om PSR J0514−4002E heen draait. En dat maakt dat dit mysterieuze object in dat gat gelegen is. De pulsar en zijn begeleider staan 8 miljoen km van elkaar vandaan en ze draaien in zeven dagen om elkaar heen. Vervolgonderzoek moet nu duidelijk maken wat de precieze aard van het object is, het lichtste zwarte gat, de zwaarste neutronenster óf een derde mogelijkheid, een exotische variant van een compacte ster.
Meer informatie vind je in het vakartikel van Ewan D. Barr et al. A pulsar in a binary with a compact object in the mass gap between neutron stars and black holes. Science, 2024; 383 (6680): 275.
Bron: Universiteit van Manchester.
Speak Your Mind