APEX’ blik op de jets in Centaurus A

Met behulp van de Atacama Pathfinder Experiment (APEX) telescoop in Chili heeft men een nieuwe kijk gekregen op de jets in het actieve sterrenstelsel Centaurus A (NGC 5128), die ontspringen vanuit het centrale supermassieve zwart gat. APEX (diameter 12 meter) kijkt in het zogenaamde submillimeter-gebied van het electromagnetische spectrum en dat leverde gecombineerd met waarnemingen in het röntgengebied en optische gebied bijgaande mooie foto van Centaurus A op. Centaurus A is een gigantisch elliptisch sterrenstelsel 13 miljoen lichtjaar van ons verwijderd in het sterrenbeeld Centaurus, zoals de naam al doet vermoeden. Het elliptische stelsel ondergaat momenteel een botsing met een kleiner begeleidend spiraalstelsel. Vanuit de kern van Centaurus A komen twee jets of straalstromen tevoorschijn. Deze jets stralen vooral in het radiogebied, maar nu zijn ze door APEX ook in het submillimeter-gebied (870 micrometer) gefotografeerd. Rechtsonder van Centaurus A zie je heel goed hoe de jets, die stralen door snelbewegende electronen in het magnetische veld van het sterrenstelsel, botsen met het intergalactische gas en dat levert een schokgolf (in blauw) op. Wat verder aan Centaurus A opvalt is de grote ring van stof, die het centrale gedeelte van het elliptische stelsel aan het oog onttrekt. Meer informatie over de waarnemingen aan Centaurus A zijn terug te vinden in dit artikel van de hand van Axel Weiss en consorten, welke onlangs verscheen in het vakblad Astronomy & Astrophysics. Bron: ESO.