Supernovae in NGC 253 laten hun sporen na

Met behulp van de vier H.E.S.S. (High Energy Stereoscopic System) telescopen in Namibië hebben sterrenkundigen gammastraling ontdekt die afkomstig is van het centrum van NGC 253. Da’s een spiraalstelsel in het sterrenbeeld Beeldhouwer dat net buiten de zogenaamde Lokale Groep ^[1]De groep sterrenstelsels waartoe de Melkweg, het Driehoekstelsel en het Andromedastelsel behoren en die gravitationeel gebonden zijn. ligt, op een afstandje van zo’n 12 miljoen lichtjaar, en dat ook wel bekend staat als het Sculptor stelsel. De gammastraling komt van een gebied in NGC 253 waar zeer veel stervorming plaatsvind. Niet voor niets dat NGC 253 het predikaat ‘starburst-galaxy’ heeft gekregen. Er worden daar in hoog tempo zware sterren geboren die als motto live life to the max schijnen te hebben en in een paar miljoen jaar hun brandstof verbruiken. Daarna blazen ze hun buitenlagen weg als supernova, waarbij ze een miljoen tot een miljard keer helderder dan de Zon kunnen worden. Die uitdijende buitenlagen botsen met de interstellaire gassen rondom en dat levert hoogenergetische gammastraling op, die met H.E.S.S. is waargenomen. Op de afbeelding zie je het resultaat, waarbij die figuur linkonder – PSF geheten – een artificiëel object is, nep dus. Precies in het midden van NGC 253 ligt overigens een superzwaar zwart gat. Die stervormingsgebieden liggen daar op ‘veilige’ afstand van. Over de grootste zwarte gaten in het heelal, waaronder die van NGC 253, kwam ik vandaag nog een interessante video tegen van 18 minuten lengte. Moet je echt bekijken, liefst in HD kwaliteit.

Bron: Voor NGC 253 is dat Eurekalert en voor die video Bad Astronomy.