Astronomen vinden matroesjka van supernovaschillen

Credit: Gabriel Pérez/SMM (IAC))

Astronomen hebben een kosmische matroesjka ontdekt (je weet wel, van die Russische poppetjes). Het gaat om drie supernovarestanten die zich binnen elkaar bevinden! De drievoudige “bubbel” is ontdekt in het nabije sterrenstelsel M33 (de Driehoeksnevel) en is gevonden dankzij het BUBBLY-computerprogramma, dat speciaal is ontwikkeld om te zoeken naar gasbellen in de interstellaire ruimte. De resultaten van het onderzoek kunnen belangrijk zijn om het zogenaamde terugkoppelingsmechanisme van sterrenstelsels beter te begrijpen. Dit mechanisme is een fundamenteel proces van stervorming en levert een belangrijke bijdrage bij het verspreiden van metalen die in massieve sterren gesmeed zijn. Superbubbels, die vaak rondom jonge sterrenclusters aangetroffen kunnen worden, hebben dikwijls een nogal complexe structuur. Dit is het gevolg van krachtige sterrewinden en de explosies van individuele sterren. De individuele bellen (supernovarestanten) kunnen samensmelten tot één grote superbubbel, die in grootte kan variëren van een paar lichtjaar tot wel duizend lichtjaar. Men heeft nu voor het eerst een drievoudige superbubbel aangetroffen, waarbij iedere bubbel zich binnen een andere bubbel bevindt (behalve de buitenste uiteraard). De schil van iedere bubbel bevat enkele honderden zonnemassa’s aan materiaal. Uit metingen en analyses is gebleken dat dit materiaal slechts voor een deel afkomstig is van de ontploffende ster – de rest van het materiaal is “opgeveegd” vanuit de interstellaire ruimte. De aanwezigheid van superbubbels vormt een verklaring voor het feit dat stervorming in sterrenstelsels veel langzamer verloopt dan veel simpele modellen voorspellen. Zonder dit terugkoppelingsmechanisme zouden spiraalstelsels in korte tijd al hun stervormende materiaal verbruikt hebben en slechts een beperkte levensduur hebben. Het ontstaan van de mensheid zou in zo’n spiraalstelsel wellicht onmogelijk worden.Het volledige onderzoeksartikel kan hier ingezien worden. Bron: Instituto de Astrofá­sica de Canarias‘,