12 oktober 2024

Sterrenkundigen ontdekken 83 superzware zwarte gaten in het vroege heelal

Credit: NAOJ.

Sterrenkundigen hebben met de Hyper Suprime-Cam (HSC) verbonden aan de Subaru telescoop op Hawaï maar liefst 83 superzware zwarte gaten in quasars in het vroege heelal ontdekt. Het heelal had toen nog geen tien procent van z’n huidige leeftijd, dat 13,8 miljard jaar is. Een voorbeeld van zo’n supermassive black hole (SMBH), zoals ze ’t in het Engels noemen, zie je hierboven, het rode stipje, 13,05 miljard lichtjaar van ons vandaan. De ontdekking van de groep SMBH’s laat zien dat het voor die tijd al gewoon was dat er superzware zwarte gaten in de centra van sterrenstelsels voorkwamen – quasars zijn sterrenstelsels met een zeer actief superzwaar zwart gat, zó actief dat het gehele sterrenstelsel erdoor wordt overstraald. Hieronder een impressie van zo’n zwart gat met een omringende accretischijf en een jet of straalstroom van heet gas naar twee tegenovergestelde kanten uit.

Credit: Yoshiki Matsuoka.

Het onderzoeksteam, dat onder leiding stond van Yoshiki Matsuoka (Ehime University), tuurt gedurende een periode van vijf jaar met die HSC naar quasars in het vroege heelal. Eerder waren er al 17 SMBH’s uit het vroege heelal bekend en met de nu gevonden 83 exemplaren komt het totaal uit op 100 van die zware jongens. Je ziet ze allemaal in de afbeelding hieronder. Dat alle quasars rood zijn komt door de roodverschuiving door het uitdijende heelal én door de absorptie van het licht op de lange weg naar de aarde toe.

Credit: NAOJ.

Op basis van deze waarnemingen komt het team van Matsuoka op een schatting dat er één superzwaar zwart gat in een kubus met zijden van 1 miljard lichtjaar voorkomt. Kennelijk kunnen zo kort na de oerknal al superzware zwarte gaten ontstaan. Deze zouden wellicht met hun activiteit een rol kunnen hebben gespeeld in de fase van reïonisatie in het heelal, toen het neutrale waterstofgas van de oerknal ioniseerde doordat de elektronen van de atoomkernen werden gescheiden onder invloed van sterke UV straling van de quasars. Bron: Subaru.

Share

Comments

  1. Ik moest zelf even zoeken over welke massa we dan spreken, dus misschien iemand anders ook :
    SMBH hebben een massa van een miljoen (10^6) tot een miljard (10^9) Zonsmassa’s .

    Groet, Paul

  2. Quote : “Op basis van deze waarnemingen komt het team van Matsuoka op een schatting dat er één superzwaar zwart gat in een kubus met zijden van 1 miljard lichtjaar voorkomt. ”

    Wat ik me afvraag: was er minder dan 1,4 miljard jaar na de BB al voldoende ruimte dan om plaats te bieden aan die 100 Super Zware Zwarte Gaten(SMBH) die nu reeds dan allemaal(?) al gevonden zijn ?

    Groet, Paul

Speak Your Mind

*