8 juni 2025

Een cluster van maar liefst 11 quasars waargenomen, de Kosmische Himalaya’s

Quasars zijn sterrenstelsels met een superzwaar zwart gat in hun centrum dat zeer actief is omdat er continu grote hoeveelheden materie naar toe stromen, waardoor de omringende  accretieschijf zeer heet wordt en energierijke straling en deeltjes uitzendt. Ook in het vroege heelal kwamen er al … [Lees meer...]

Kosmisch strijdtoneel: astronomen zien gevecht tussen twee verre sterrenstelsels

Astronomen zijn voor het eerst getuige geweest van een heftige kosmische botsing waarbij een sterrenstelsel een ander sterrenstelsel doorboort met intense straling. Hun bevindingen, die vandaag in Nature zijn gepubliceerd, laten zien dat door deze straling de stervorming in het getroffen stelsel … [Lees meer...]

Donkere materie domineerde in het vroege heelal

Door onderzoek aan de halo's rondom twee quasars op 13 miljard lichtjaar afstand hebben sterrenkundigen kunnen vaststellen dat donkere materie dominant was in het vroege heelal. Quasars zijn sterrenstelsels met een zeer actief superzwaar zwart gat in hun kern, dat zoveel straling uitzend dat de rest … [Lees meer...]

Dit is één van de quasars die heeft bijgedragen aan het oplichten van het heelal

Een team sterrenkundigen onder leiding van de Yale Universiteit (VS) heeft één van de quasars ontdekt die mogelijk heeft bijgedragen aan het 'oplichten' van het heelal. Dat oplichten gebeurde in de zogeheten reïonisatiefase van het vroege heelal, toen er door de felle ultraviolette straling van de … [Lees meer...]

Hubble heeft betere opnames gemaakt van de quasar 3C 273

Sterrenkundigen hebben met de Hubble ruimtetelescoop nieuwe opnames gemaakt van de beroemde quasar 3C 273, de beste opnames tot nu toe van deze quasar.  3C273 werd in 1963 ontdekt door de Amerikaans-Nederlandse sterrenkundige Maarten Schmidt, die meer wilde weten over de intense radiostraling van … [Lees meer...]

Twee sterrenstelsels ontdekt die zo zijn uitgelijnd dat hun zwaartekracht als een samengestelde lens werkt

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft twee sterrenstelsels ontdekt die zo zijn uitgelijnd dat hun zwaartekracht als een samengestelde lens werkt. Dat de massa van sterrenstelsels licht van erachter liggende sterrenstelsels kan verbuigen is al lang bekend - Einstein voorspelde het al op … [Lees meer...]

Astronomen vinden oude eenzame quasars met onduidelijke oorsprong

Een internationaal team van astronomen, met onder anderen de Leidse promovendus Elia Pizzati, heeft een aantal oude quasars waargenomen die verrassend genoeg in hun eentje lijken te zweven in het vroege heelal (minder dan een miljard jaar na de oerknal). Tot nu toe gingen astronomen er op basis van … [Lees meer...]

Webb ziet een snelle uitstroom van materie in de heldere quasar J1007+2115

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft met behulp van de Webb  ruimtetelescoop spectroscopische waarnemingen gedaan aan de heldere quasar J1007+2115 ((Ook wel bekend als Pōniuāʻena.)) en ze ontdekten daarbij dat er vanuit de kern van de quasar een snelle uitstroom van materie is. Quasars … [Lees meer...]

DECam bevestigt dat de omgeving van vroege quasars inderdaad dichtbevolkt is

Sterrenkundigen hebben met behulp van de Dark Energy Camera (DECam) kunnen bevestigen dat de omgeving van quasars in het vroege heelal dichtbevolkt is, dat wil zeggen dat er in de omgeving van die 'vroege quasars' heel veel sterrenstelsels voorkomen. Quasars zijn sterrenstelsels met een superzwaar … [Lees meer...]

Webb brengt een botsing van een quasar met satellietstelsels in het vroege heelal in beeld

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft met behulp van de Near-Infrared Spectrograph (NIRSpec) aan boord van de Webb ruimtetelescoop een dramatische botsing in het vroege heelal waargenomen, eentje tussen een quasar en twee zware satelliet-sterrenstelsels. Het gaat om het PJ308–21 systeem, … [Lees meer...]