10 oktober 2024

Hubble laat zien dat genoeg afstand tot grote heldere sterren hét devies is voor planeetvorming

Rechts de stercluster Westerlund-2. Credit:
NASA, ESA, the Hubble Heritage Team (STScI/AURA), A. Nota (ESA/STScI), and the Westerlund 2 Science Team

Met de Hubble ruimtetelescoop hebben ze drie jaar onderzoek gedaan aan een grote cluster van sterren, Westerlund 2 geheten. Die jonge cluster – leeftijd hooguit twee miljoen jaar – gelegen in het zuidelijke sterrenbeeld Kiel (Carina) zit tsjokvol met zware, heldere sterren, dicht op elkaar gepakt, 14.000 lichtjaar van ons vandaan. Uit het onderzoek komt naar voren dat in de buurt van de zware sterren bijna geen wolken met stof voorkomen, wolken die de geboorteplek kunnen zijn van planeten. Niet alleen bij die grote sterren in de buurt, maar ook bij nabijgelegen kleinere sterren blijken stofwolken niet voor te komen. En ook daar kunnen zich dus geen planeten vormen. Wil je dus een lokatie vinden waar planeetvorming goed kan gebeuren dan moet je die ver uit de buurt van grote, heldere sterren zoeken. Blijf dus uit de buurt van grote heldere sterren is het devies voor aspirant-planeten. En dat blijkt ook uit de studie aan Westerlund 2, waar zich in het centrum maar liefst 37 héél zware sterren bevinden, sommigen wel meer dan 100 zonsmassa schoon aan de haak: aan de rand van die cluster, dáár vind je heel veel stofwolken, dé kraamkamers van planeten. Er bevinden zich zo’n 5000 sterren in Westerlund 2 met een massa tussen 0,1 en 5 keer die van de zon en slechts bij 1500 daarvan zag men indicaties in hun lichtkracht die er op wijst dat ze in een stofrijke omgeving zitten, waar zich planetesimalen kunnen vormen, de bouwstenen van planeten. Al die 1500 sterren staan minstens vier lichtjaar van het centrum van de cluster vandaan.

De zware jongens onder de leden van het cluster hebben heel sterke winden van ultraviolette straling en daarmee eroderen ze de stofwolken in hun omgeving weg. Ook wordt de samenstelling van de stofwolken zodanig beïnvloed door de sterren, dat ze geen ideale kraamkamers meer zijn voor planeten. Hier het vakartikel over het onderzoek aan de sterren in Westerlund 2, te verschijnen in The Astrophysical Journal.

Bron: Hubble.

Share

Comments

  1. Olaf van Kooten zegt

    Is deze sterrencluster geen supersterrencluster (en dus een pasgeboren bolhoop) of ben ik nu in de war met Westerlund 1? Of geldt dit voor beiden wellicht?

Speak Your Mind

*