19 maart 2024

De grote conjunctie van Jupiter en Saturnus 2020; hun dichtste nadering sinds 800 jaar

Jupiter en Saturnus zullen op de avond van de 21ste december a.s. als een ogenschijnlijke ‘dubbelplaneet’ aan de nachtelijke hemel van de aarde verschijnen. Astronomen moeten wel zo een 800 jaar teruggaan voor een dergelijke zeldzame situatie. Met het blote oog zullen de twee gasreuzen a.h.w. lijken samen te smelten, het astronomisch fenomeen ‘conjunctie’ (samenvoeging) doet zich voor. De aanstaande conjunctie van Jupiter en Saturnus is zeer uitzonderlijk, ze staan de 21ste december op 0,1 graden van elkaar, wat heel nabij is en verder zal de conjunctie ook goed te zien zijn. Op 16 juli 1623 stonden de planeten ook heel dicht bij elkaar, maar toen was de grote conjunctie minder goed waarneembaar. Een dergelijk uitzonderlijke situatie tussen de twee gasreuzen deed zich nog verder in het verleden voor. Astronoom Patrick Hartigan, Rice University (Texas, VS) stelt: “Hoewel uitlijningen tussen deze twee planeten al tamelijk zeldzaam zijn, zo eens in de 20 jaar, is deze conjunctie uitzonderlijk vanwege hoe dicht de planeten bij elkaar zullen lijken te staan. Je zou helemaal terug moeten gaan tot net voor zonsopgang op 4 maart 1226, om een betere uitlijning te zien tussen deze objecten die zichtbaar zijn aan de nachtelijke hemel.”

Share

Comments

  1. Een heel leuk vooruitzicht deze conjunctie! Op 21 december zou je ze met een telescoop met een groot beeldveld of verrekijker beiden vlakbij elkaar kunnen zien mét enkele manen erbij. Dat ziet er dan zo uit:

    Jupiter en Saturnus en enkele maantjes bij elkaar. Credit: Patrick Hartigan, GPL-2.0, provided under CC BY 4.0

  2. Nu maar hopen dat het weer een beetje meewerkt, dat is vaak dramatisch rond die tijd. Duimen!

    • Avatar foto Enceladus zegt

      Helaas is de weersverwachting bijzonder ongunstig. Ik heb Utrecht, Groningen, Den Helder, Vlissingen en Maastricht gecheckt en overal wordt bewolking of zelfs regen verwacht. Met je telescoop naar een andere hoek van het land rijden is dus ook geen oplossing. Het is niet anders.

      Groet,
      Gert (Enceladus)

  3. Bij mij zijn Jupiter en Saturnus verdwenen achter de horizon rond 18:30h (Stellarium) Dan valt er weinig te zien.

    • Ja klopt, op het tijdstip van nauwste samenstand (19.21u) staan ze helaas 4 graden onder de horizon. Zo dichtbij als op dat plaatje krijgen we ze dus in Nederland niet te zien.

      • Niet zo somber Arie, Saba hoort ook bij Nederland en heeft ook nog de hoogste berg…., wel 887 meter!
        Ik vraag me trouwens af of die conjunctie nog wat effecten heeft op hun Kepler parameters of die van hun manen, het zijn beiden stevige jongens op grote afstand van de zon.

  4. Een aardige vraag is, hoe ziet het er dan vanaf Saturnus uit (als verste planeet)?? Ook daar zien ze een conjunctie maar dan van Jupiter en de Aarde. Alleen (ogenschijnlijk) veel dichter bij de zon. (Enkele graden?) De aarde wordt tamelijk vol verlicht, die staat vanuit Saturnus gezien achter de zon. Jupiter met een hele kleine schijngestalte, ogenschijnlijk voor de zon ( nog steeds vanaf Saturnus bezien ).

    Ik kan mij er wel een voorstelling van maken maar wellicht zijn er rekenaars onder de astrobloglezers die het een uitdaging vinden dit met cijfers te concretiseren.

    Dus: Onder welke hoek met de zon zie je de conjunctie vanaf Saturnus? En: Welke helderheden (in magnituden) hebben de Aarde en Jupiter gezien vanaf Saturnus ?

    Ik weet het zelf niet precies maar wellicht kan iemand er iets nauwkeuriger over zijn ? Ik ben benieuwd.

    • Avatar foto Angele van Oosterom zegt

      Hoi Charon, naast dat ik nog enkele sites heb gevonden die wat dieper op deze materie ingaan vond ik het volgende aangaande de aanblik vanaf Saturnus op Jupiter;
      Hoe ziet Jupiter er vanaf Saturnus uit, quote, D. Barberger: “The distance between Saturn and Jupiter is about the same as the distance between Jupiter and Earth, so Jupiter will have about the same apparent size.But Jupiter is closer to the Sun than Saturn, so the geometry is analogous to Venus viewed from Earth: Jupiter shows phases (like Venus, and similar to the Moon).Because of the geometry, Jupiter will be invisible when the planets are aligned, because it will appear close to the Sun at that time. The best viewing geometry is around the time of “half Jupiter” (50% illumination). At that time, Jupiter will have an apparent magnitude of about 0 mag (about as bright as Saturn as seen from Earth, and 2 mag fainter than Jupiter as seen from Earth). Like with Venus from Earth, the apparent magnitude of Jupiter from Saturn will be about constant.” Jupiter zou dan onzichtbaar zijn. Maar verder heb ik jouw vraag voorgelegd aan de professionele astronoom/schrijvers van Earthsky. Ik hoop z.s.m. antwoord te krijgen.
      .
      https://www.quora.com/What-would-Jupiter-look-like-if-you-saw-it-from-Saturn

      https://translate.google.com/translate?hl=nl&sl=en&u=https://sparky.rice.edu/public-night/jupsat2.html&prev=search&pto=aue

      https://www.aa.quae.nl/en/samenstand.html

      • Dank je wel Angele voor de moeite die je genomen hebt. Interessante info en ik ben benieuwd naar eventueel verder antwoord !

        • Avatar foto Angele van Oosterom zegt

          Hoi Charon, graag gedaan. Ik heb antwoord van EarthSky gekregen en zij stellen het volgende; “Terwijl wij op aarde Jupiter en Saturnus na zonsondergang zien, zou iemand op Saturnus Jupiter en de aarde voor zonsopgang zien. Gezien vanaf Saturnus, lijkt de aarde een wassende maanfase te vertonen en Jupiter een sikkelvormige fase.
          https://www.fourmilab.ch/cgi-bin/Solar

          Jupiter en Saturnus bevinden zich 30 graden ten oosten van de zon, gezien vanaf de aarde. (Die 30 graden kan van pas komen, aangezien je hiermee een driehoek van 30-60-90 kunt vormen.) Je kunt naar Heavens-Above gaan om de afstanden van Jupiter en Saturnus tot de zon en de aarde voor 21 december om 15;00 NLse tijd te zien;
          21 dec. 15;00 (14;00 UTC):
          Earth-Sun : 0.98 AU
          Earth-Jupiter : 5.43 AU
          Earth-Saturn : 10.64 AU
          Sun-Jupiter : 4.99 AU
          Sun-Saturn : 9.92 AU
          https://www.heavens-above.com/planets.aspx?lat=52.9213&lng=-1.4761&loc=Derby&alt=0&tz=GMT

          De elongatie van de aarde t.o.v. de zon zou vanaf Jupiter kleiner zijn dan de elongatie van Jupiter / Saturnus gezien vanaf de aarde. En vanaf Saturnus zou de elongatie van Jupiter / Aarde vanaf de zon kleiner zijn dan vanaf Jupiter.”
          Veel dank aan Mr. McClure van Earthsky

          • Hallo Angele , Nogmaals dank voor de moeite die je genomen hebt !! Ik had zelf nog de posities op schaal getekend, daarbij de informatie die jij mij hebt aangereikt, dat brengt me tot de conclusie dat de conjunctie vanaf Saturnus gezien weinig spectaculair zal zijn. Jupiter vrijwel onzichtbaar en de Aarde een sterretje zeer dicht bij de zon. Niet zo mooi als bij ons dus !

  5. ik wil graag inschrijven op de nieuwsberichten

  6. Avatar foto Enceladus zegt

    21 december is aangebroken en helaas wordt dit voor heel Nederland een grauwe, regenachtige dag…

    Maar gelukkig is Google en nog om ons vandaag een beetje op te vrolijken met een prachtige animatie gebaseerd op de twee OO’s in hun naam: https://www.google.nl

    Groet,
    Gert (Enceladus)

Speak Your Mind

*