28 maart 2024

Voor het eerst zwaartekrachtgolven gedetecteerd van zwarte gaten die een neutronenster verzwelgen

Kleurrijke impressie van een zwart gat dat een neutronenster gaat opslokken. Credit: Carl Knox, OzGrav/Swinburne

Sterrenkundigen hebben in januari 2020 met de LIGO en Virgo detectoren in de VS resp. Italië voor het eerst zwaartekrachtgolven gedetecteerd die afkomstig waren van zwarte gaten die in één keer een complete neutronenster verzwolgen. Dat waren zwaartekrachtgolven GW200105 en GW200115, die op 5 en 15 januari 2020 de aarde passeerden en die door LIGO en Virgo werden gedetecteerd, toen die bezig waren met O3b, de tweede helft van de derde waarneemfase. Bij GW200105 was er sprake van een zwart gat dat negen keer zo zwaar als de zon is, die een neutronenster verorberde die 1,9 zonsmassa zwaar was, tien dagen later bij GW200115 was het zwarte gat zes zonsmassa zwaar, de neutronenster die slachtoffer werd van de slopartij was 1,5 zonsmassa zwaar. GW200105 gebeurde in een sterrenstelsel 900 miljoen lichtjaar van ons verwijderd, GW200115 gebeurde iets verder weg, 1 miljard lichtjaar van ons vandaan (en daarmee 1 miljard jaar geleden). In augustus 2019 was er ook al eens sprake geweest van een mogelijke botsing van een zwart gat en een neutronenster (en daarvoor ook al in april 2019), maar die waarneming is nooit met zekerheid vastgesteld, met name omdat de ‘neutronenster’ met een massa van meer dan twee zonsmassa te zwaar was.

Credit: LIGO-Virgo, Frank Elavsky, Aaron Geller, Northwestern.

In de grafiek hierboven zie je alle tot nu toe waargenomen zwaartekrachtgolven door LIGO en Virgo, met GW200105 en GW200115 als de twee dikkere lijnen (de stippen onderaan en halverwege zijn de neutronenster, resp. het zwarte gat, de bovenste rode stip is het product van de botsing, een nog zwaarder zwart gat).

Hier het vakartikel over de waarnemingen aan de zwaartekrachtgolven veroorzaakt door de zwarte gaten die een neutronenster verzwolgen, vandaag verschenen in Astrophysical Journal Letters 915: L5. Bron: Eurekalert.

Share

Speak Your Mind

*