4 december 2024

Cheops ontdekt dat ook de derde planeet bij nabije ster Nu2 Lupi transities meemaakt

Impressie van het systeem van Nu2 Lupi. Credit: ESA.

Met ESA’s Cheops (CHaracterising ExOPlanet Satellite) dachten ze bij de nabije ster Nu2 Lupi (kortweg ν2 Lup), op 48 lichtjaar afstand te vinden in het zuidelijke sterrenbeeld Wolf (Lupus), van twee exoplaneten die er omheen draaien transities te kunnen zien. Maar onverwacht bleek ook de derde planeet aldaar transities mee te maken, dat wil zeggen dat ze vanaf de aarde gezien voor hun ster langs schuiven, een planeetovergang dus. Op 12 september 2011 werd bekendgemaakt dat met de High Accuracy Radial velocity Planet Searcher (HARPS) verbonden aan een ESO 3,6-meter telescoop in Chili drie planeten bij Nu2 Lupi waren ontdekt, genaamd Nu2 Lupi b, c en d (de ster zelf heet Nu2 Lupi A). De ster is een oude zonachtige ster (leeftijd 12 miljard jaar) van spectraalklasse G en de drie planeten draaien er in 11,6, 27,6 en in 107,6 dagen respectievelijk omheen. Met NASA’s Transiting Exoplanet Survey Satellite (TESS) werd kort daarna ontdekt dat Nu2 Lupi b en c transities meemaken. En nu blijkt ook Nu2 Lupi d ook transities mee te maken, iets dat eerder niet waarschijnlijk leek, vanwege de verhouding tussen afstand van ster en planeet en de diameters van  beiden.

De waarnemingen met Cheops laten zien dat Nu2 Lupi d zo’n 2,5 keer zo groot als de aarde is en dat z’n massa 8,8 keer zo groot is. Daarmee is het dus een Neptunus-achtige planeet, die omhuld is in een dikke atmosfeer van waterstof en helium. Vermoedelijk ziet Nu2 Lupi er ook zo uit, alleen Nu2 Lupi b is rotsachtig (zie afbeelding hieronder).

Infografiek over het Nu2 Lupi systeem. Credit: ESA; data: L. Delrez et al (2021)

Dat van alle drie de planeten transities waarneembaar zijn betekent dat hun omloopbanen vrijwel in hetzelfde vlak liggen. Het zou kunnen zijn dat er in het Nu2 Lupi ook planeten met ringen zijn. Hier het vakartikel over de waarnemingen aan Nu2 Lupi, verschenen in Nature Astronomy (hier de ArXiv versie). Hieronder tenslotte nog een artistieke impressie van het onderzoek door Cheops aan de drie planeten onder een hemel, die verlicht wordt door het sterrenbeeld Wolf.

Credit: ©François Schuiten and Laurent Durieux

Bron: Phys.org.

Share

Speak Your Mind

*