Op de onderste foto is in het oranje de röntgenecho te zien, waargenomen meyt IXPE. Credit: NASA/CXC/SAO/IXPE
Een internationaal team van sterrenkundigen heeft met NASA’s Imaging X-ray Polarimetry Explorer (IXPE) een röntgenecho ontdekt, veroorzaakt door een uitbarsting 200 jaar geleden van Sagittarius A* (kortweg Sgr A*), het superzware zwarte gat in het centrum van het Melkwegstelsel, dat ruim vier miljoen keer zo zwaar als de zon is. Het team stond onder leiding van Frédéric Marin (Astronomical Strasbourg Observatory (CNRS/University of Strasbourg)) en uit de waarnemingen komt naar voren dat Sgr A* begin 19e eeuw gedurende een korte periode pakweg een miljoen keer zo veel röntgenstraling uitzond als wat ‘ie tegenwoordig uitzend. Dat werd toen niet gemerkt op aarde omdat de afstand tussen de aarde en Sgr A* 27.000 lichtjaar bedraagt (da’s twee miljard keer de afstand aarde-zon), een veilige afstand. Men denkt dat het zwarte gat toen wat objecten in korte tijd heeft verorberd die te dichtbij waren gekomen en dat het daardoor actiever werd. Het zijn anno nu grote moleculaire gaswolken rondom Sgr A* die nog röntgenstraling uitzenden, hetgeen in feite een reflectie is van de uitbarsting van 200 jaar geleden. Die röntgenecho van de gaswolken zie je op de foto hierboven. De echo hebben ze omgezet in geluid ( ‘gesonificeerd’ zoals dat heet) en dat zie/hoor je in de video hieronder, waarin het geluid 51 octaven lager is weergegeven dan de echte frekwentie (52 octaven).
Meer informatie vind je in het vakartikel van Frédéric Marin et al, X-ray polarization evidence for a 200 years-old flare of Sgr A*, Nature (2023).
Bron: Phys.org.
Speak Your Mind