27 april 2024

Sagittarius A*: 4,3 miljoen zonsmassa gelegen binnen een straal kleiner dan de baan van Venus om de Zon

Impressie van de metingen van de uitbarstingen rondom het zwarte gat Sgr A*. De gekleurde cirkel geeft de omvang aan van de schaduw van het zwarte gat.  Credit: MPE

Dat het superzware zwarte gat Sagittarius A* (kortweg Sgr A*) in het centrum van het Melkwegstelsel een massa van 4,3 miljoen zonsmassa heeft was eerder al vastgesteld. Maar recent hebben sterrenkundigen van het Max Planck Institute for Extraterrestrial Physics (MPE) dat nog eens bevestigd en wel met behulp van extreem heldere kortdurende uitbarstingen (‘flares’) die af en toe plaatsvinden vlakbij Sgr A*. Die uitbarstingen vinden 1 á 2 keer per dag plaats en ze gebeuren als gasstromen vlakbij de waarnemingshorizon van het zwarte gat snel bewegen en dan af en toe sterk oplichten. Met het GRAVITY instrument, dat is een interferometer in het nabije infrarood verbonden aan ESO’s Very Large Telescope Interferometer (VLTI), hebben ze in 2018, 2021 en 2022 vele van die uitbarstingen waargenomen en analyse daarvan maakt nu duidelijk dat Sgr A* een massa heeft van 4,297 ± 0,012 miljoen zonsmassa. Die massa is gelegen binnen een gebied dat negen keer zo groot is als de waarnemingshorizon van Sgr A* (∼ 12 miljoen km), wat kleiner is dan de baanstraal van de planeet Venus rond de zon.

De waarnemingen laten zien dat de oriëntatie van de uitbarstingen vlakbij het zwarte gat – sterk lijkend op de beweging van een klok – gelijk is als de oriëntatie van een schijf van sterren op een afstand een paar duizend keer groter dan de waarnemingshorizon (het persbericht van MPE rept van 100.000 keer groter, maar dat klopt niet). Dat wijst op een fysiek verband tussen het zwarte gat en die schijf. In de X-Tweet hierboven zie je die stellaire oriëntatie weergegeven.

Meer informatie over de waarnemingen aan Sgr A* is te vinden in het vakartikel Polarimetry and astrometry of NIR flares as event horizon scale, dynamical probes for the mass of Sgr A*, A&A 677, L10 (2023).

Bron: MPE.

Share

Comments

  1. Dick Mesland zegt

    Het gegeven dat nog rest is hoeveel zonnen er in een bol met de baanstraal van Venus gaan.

Speak Your Mind

*