Maan is 40 miljoen jaar ouder dan gedacht, zo laat onderzoek aan maankristallen zien

Apollo 17 astronaut Harrison Schmitt in 1972. Credit: NASA

De gangbare theorie over het ontstaan van de maan is die van de Grote-inslaghypothese, welke stelt dat de Aarde niet lang na de vorming van het zonnestelsel getroffen werd door een planetesimaal (proto-planeet) ter grootte van de planeet Mars, een object genaamd Theia. Na de botsing ontstond de Maan uit weggeslagen materiaal van zowel het inslaande object als de proto-Aarde, dat na de botsing in een baan om de Aarde beland was. Dat gebeurde allemaal meer dan vier miljard jaar geleden. Recent onderzoek aan maanstenen én maanstof, die in 1972 naar de aarde waren gebracht door de astronauten van Apollo 17 (waaronder de geoloog Harrison Schmitt), maakt nu duidelijk dat de maan 40 miljoen jaar eerder moet zijn ontstaan dan men eerst dacht. De grote inslag moet ergens 4,46 miljard jaar geleden hebben plaatsgevonden, zo zijn nu de schattingen.

Een stukje zirkoon bekeken door een microscoop. Credit: Jennika Greer.

Jennika Greer (University of Chicago) en haar team hebben kristallen in die maanstenen en het maanstof onderzocht, de oudste gestolde gesteenten die ontstaan zijn na de grote inslag. Dat deden ze met de zogeheten ‘atom probe tomography‘. De zirkoon kristallen kunnen niet bij de inslag zelf ontstaan zijn, want in de hete magma die je toen had konden zij zich niet vormen. Maar toen de magma afkoelde konden de kristallen wel ontstaan en onderzoek daar naar leverde een minimale leeftijd van de maan op.  Via die onderzoekstechniek konden ze in de kristallen het verval meten van verschillende elementen, zoals van uranium in lood. Door de isotopen van die zware elementen te meten kon de leeftijd worden vastgesteld.

Meer informatie vind je in het vakartikel van Greer et al, 4.46 Ga zircons anchor chronology of lunar magma ocean, Geochemical Perspectives Letters (2023).

Bron: Phys.org.

Gerelateerde Astroblogs:

Nieuw maanreferentiesysteem ontworpen om GPS op de maan mogelijk te maken Wetenschappers: het is tijd om een ​​nieuw tijdperk op de maan uit te roepen, het ‘maan-antropoceen’ Japanse maanlander SLIM heeft de maannacht overleefd!