Impressie van het gas rondom IRAS 08339+6517, (Credit: Cristy Roberts ANU/ASTRO 3D)
Sterrenstelsels blijken omgeven te zijn door een enorme wolk van gas, die zich tot wel miljoenen lichtjaren ver weg strekt. Zo blijkt uit recent onderzoek door een team van sterrenkundigen onder leiding van Nikole M. Nielsen (Swinburne University en ASTRO 3D). Dat betekent dat het Melkwegstelsel ook groter is dan gedacht en dat diens gas nu al het gas raakt van het Andromedastelsel (dat 2,5 miljoen lichtjaar van ons vandaan ligt). Pakweg 70% van alle massa van sterrenstelsels zit in de enorme halo van gas rondom het centrale deel (exclusief de donkere materie). Alleen was het moeilijk in te schatten hoe groot die halo is, omdat het gas zeer lichtzwak is en tot nu toe alleen kon worden gezien via metingen aan verder verwijderde quasars, waarvan het licht het gas in de halo passeerde. Maar nu zijn ze er voor het eerst in geslaagd om dat ‘circumgalactische medium’ (CGM) zoals het heet daadwerkelijk te zien en wel bij een sterrenstelsel met een zeer hoge productie van sterren, 270 miljoen lichtjaar van ons vandaan.
An emission map of the disk-circumgalactic medium transition in starburst IRAS 08339+6517. (replaced) Nikole M. Nielsen et. al. https://t.co/Nt6vXVpXFC pic.twitter.com/a54uyMqpCR
— AstroArxiv (@AstroArxiv) September 6, 2024
Het gaat om het sterrenstelsel IRAS 08339+6517, dat met een middellijn van 7.800 lichtjaar zelf zeer klein is. Zo groot is zijn schijf, maar de halo van gas rondom het stelsel strekt zich wel honderduizend lichtjaar ver weg uit, zo laten opnames met hoge resolutie zien. Voor de waarnemingen werd gebruik gemaakt van de Keck Cosmic Web Imager (KCWI) verbonden aan de 10-meter Keck telescoop op Hawaï. Daarmee keken ze naar waterstof en zuurstof in de buurt van het stelsel en konden ze precies bepalen tot waar de halo zich uitstrekte en overging in het intergalactische medium (IGM).
Meer hierover is te lezen in het vakartikel genaamd An emission map of the disk–circumgalactic medium transition in starburst IRAS 08339+6517, gepubliceerd in Nature.
Bron: Astro3D.
Goedendag,
Als sterrenstelsels, door enorme wolken van gas, groter zijn dan verwacht, en er heel veel sterrenstelsels zijn zou je verwachten dat er misschien wat minder donkere materie nodig is of … en misschien ????
Ja dat zou kunnen. Maar er blijft nog altijd meer onzichtbare donkere materie dan zichtbare gewone materie, ook met die extra grote halo’s.