13 mei 2024

Is donkere energie echt constant?

In 1998 ontdekten sterrenkundigen aan de hand van waarnemingen van supernovae dat het heelal steeds sneller uitdijt. Dat was verrassend, want men had eerder het vermoeden dat de uitdijing steeds langzamer zou verlopen als gevolg van de werking van de zwaartekracht. Maar kennelijk is er een kracht … [Lees meer...]

Hubble en Spitzer zien bouwstenen van sterrenstelsels

De paradepaardjes van de NASA, de ruimtetelescoop Hubble en de infraroodsatelliet Spitzer, hebben hun best weer gedaan, want sterrenkundigen hebben er de meest zwakke, verst verwijderde en compacte sterrenstelsels in het heelal mee ontdekt. Het zijn geen spiraalstelsels zoals we die in ons deel van … [Lees meer...]

Enorme leegte in de ruimte ontdekt

Sterrenkundigen van de Universiteit van Minnesota hebben in de ruimte een enorme leegte ontdekt van bijna een miljard lichtjaar doorsnede, waar niet alleen gewone materie ontbreekt, maar waar ook de donkere materie afwezig lijkt te zijn. Er waren al eerder van dat soort gaten (voids) in het heelal … [Lees meer...]

Is het heelal asymmetrisch?

1 Oktober vorig jaar had ik een astroblog over het heelal dat wellicht elliptisch van vorm zou zijn. Metingen aan de stralingsintensiteit van de kosmische microgolfachtergrondstraling (cosmic microwave background, CMB) zouden een zogenaamde quadrupool-anomalie te zien geven en dat zou alleen … [Lees meer...]

Het einde van alles (6): het einde van de kosmologie

Dit is een beetje verwarrende titel, want je zou kunnen denken dat ik er het einde van het hele heelal mee bedoel, de kosmos dus. Niets is minder waar. Kosmologie is de wetenschap die de globale structuur en de evolutie van het heelal bestudeert. Om die globale structuur te kunnen bestuderen moet je … [Lees meer...]

De kosmische jackpot

Zo tegen vakantietijd ga ik meestal op zoek naar boeken die mooi in de koffer passen en op de ver gelegen camping onder een stralende zon gelezen kunnen worden. Eén van die boeken zal vermoedelijk Paul Davies' nieuwste boek Cosmic Jackpot ((ondertitel: Why Our Universe Is Just Right for Life.)) … [Lees meer...]

Tot aan T=0

In de Verenigde Staten is de nodige discussie ontstaan na het nieuws dat Martin Bojowald, assistent-professor sterrenkunde op de Penn Universiteit, er in is geslaagd om met behulp van de zgn. Loop Quantum Gravitatie (LQG) het heelal te beschrijven tot aan het magische moment T=0, het tijdstip van de … [Lees meer...]

Donkere sterren in het vroege heelal

Zoals meerdere malen hier gemeld bestaat het heelal voor een klein deel uit gewone materie (slechts 4%), 21% uit donkere materie en 75% uit donkere energie (zie o.a. m'n astroblog van afgelopen zondag). Volgens theoretici moet die donkere materie in het vroege heelal een belangrijke rol hebben … [Lees meer...]

Wetenschapslezing in Paradiso over het heelal

Interessant nieuws: "Dr. Jan Pieter van der Schaar (Theoretische Fysica - Univ.van Amsterdam) geeft in Paradiso, Amsterdam een zgn. Paradisolezing over de oorsprong van het heelal, inflatie en de kiemen van structuur. [...] Zondag 6 mei 2007, 11:00 - 13:00 uur, Paradiso, Weteringschans 6, … [Lees meer...]

Telescoop op de Zuidpool in gebruik genomen

Onlangs is op de Zuidpool een nieuwe telescoop in gebruik genomen, met de originele naam South Pole Telescope (SPT). Deze 19,2 miljoen dollar kostende telescoop is door negen Amerikaanse wetenschappelijke instituten gemaakt. De 280 ton wegende SPT is een schotel tien meter in diameter en bestaat uit … [Lees meer...]