Vorig jaar september werd bekend dat sterrenkundigen met de Europese Gaia ruimtetelescoop een op de zon lijkende ster hadden ontdekt, die draait om een zwart gat van bijna tien zonsmassa, 420 parsec van ons vandaan - hier het vakartikel over die ontdekking en hier de Astroblog erover (over BH1). Dat … [Lees meer...]
Heeft Gaia een bosonster ontdekt, een ster die uit donkere materie bestaat?
26 mei 2023 door 1 Reactie
Entropische zwaartekracht versus donkere materie
18 mei 2023 door 1 Reactie
Het universum bestaat voor 85% uit materie die we niet kunnen zien. Sterrenkundigen noemen dit donkere materie (zie mijn vorig video). Het verklaart onder meer waarom sterren in sterrenstelsels sneller bewegen dan je op grond van het aantal zichtbare sterren zou verwachten. Maar als we het niet … [Lees meer...]
Doe mee met ESA’s #CosmicMystery wedstrijd
11 mei 2023 door 1 Reactie
Volgens de spoorboekjes van de ESA wordt ergens in juli dit jaar Euclid gelanceerd, de Europese missie die de geometrie van het heelal in kaart gaat brengen en die is vernoemd naar de Griekse wiskundige Euclides van Alexandrië, de grondlegger van de meetkunde. Die geometrie (of de ruimte wel of niet … [Lees meer...]
Donkere energie lijkt inderdaad gelijkmatig over de ruimte verdeeld te zijn, zo tonen clusters aan
3 mei 2023 door Reageer
Waarnemingen met de Duitse eROSITA röntgentelescoop in de ruimte lijken aanwijzingen te geven dat donkere energie gelijkmatig over de ruimte verdeeld is, precies zoals sterrenkundigen al dachten. Driekwart van alle massaenergie in het heelal wordt gevormd door die mysterieuze donkere energie, de … [Lees meer...]
Zware sterrenstelsels in vroege heelal toch in overeenstemming met het ΛCDM model
2 mei 2023 door Reageer
Met de Webb ruimtetelescoop zijn in het vroege heelal zes sterrenstelsels ontdekt die te zwaar lijken te zijn voor wat het ΛCDM model van het heelal lijkt te voorspellen, zo schreef ik enkele weken geleden - in de foto hierboven zie je het sextet sterrenstelsels. Maar een recente simulatie laat zien … [Lees meer...]
Webb ziet de voorloper van een enorme cluster van sterrenstelsels
24 april 2023 door Reageer
Met de Webb sterrenkundigen zijn zeven sterrenstelsels in het vroege heelal nauwkeurig bestudeerd, tezamen een protocluster vormend. Door waarnemingen met Webb's Near-Infrared Spectrograph (NIRSpec) kon bevestigd worden dat het zevental zéér ver weg gelegen is: de roodverschuiving blijkt 7,9 te … [Lees meer...]
Einsteinringen zeggen meer over de aard van donkere materie
21 april 2023 door Reageer
Einstein voorspelde het al meer dan honderd jaar geleden op grond van z'n Algemene Relativiteitstheorie uit 1915: de ruimte kan door zware massa's worden gekromd en dat zorgt er dan voor dat banen van licht welke de ruimte passeren ook worden afgebogen. Zo ontstaan zwaartekrachtlenzen, als licht van … [Lees meer...]
Alternatieve zwaartekrachtstheorieën kunnen getest worden met de seismische activiteit van de aarde
18 april 2023 door 2 Reacties
De meeste sterrenkundigen gaan er op grond van vele indirecte aanwijzingen van uit dat 80% van alle materie in het heelal bestaat uit donkere materie, een vorm van materie die niet reageert met gewone materie, behalve via de zwaartekracht. Maar er zijn sterrenkundigen die er anders over denken en … [Lees meer...]
Voor het eerst is de ruimtelijke vorm van M87 gemeten
15 april 2023 door Reageer
M87 is het bekende grote elliptische sterrenstelsel, dat niet alleen het centrale stelsel van de Virgocluster van sterrenstelsels vormt, maar dat ook het superzware zwarte gat M87* in z'n kern heeft, het zwarte gat dat als eerste met de EHT is gefotografeerd en waarvan deze week een verbeterde foto … [Lees meer...]
Nieuwste resultaten ACT ondersteunen ΛCDM model van het heelal
11 april 2023 door Reageer
Deze week zijn de nieuwste resultaten bekendgemaakt van de Atacama Cosmology Telescope (ACT), de telescoop in het Andesgebergte in het noorden van Chili waarmee men de verdeling van donkere materie op een kwart van de gehele hemel in kaart heeft gebracht. De resultaten ondersteunen het ΛCDM model, … [Lees meer...]
