8 juni 2025

Kan het zijn dat niet donkere energie varieert met de tijd, maar donkere materie?

Wat de Hubblespanning is hoef ik de lezers van de Astroblogs niet meer uit te leggen, lees de blogs in het dossier om daar meer over te weten te komen. Eén van de meest genoemde oplossingen voor de Hubblespanning is het idee dat donkere energie niet constant is, maar dat het evolueert met de tijd. … [Lees meer...]

Dwergstelsel ontdekt dat geheel zonder donkere materie is

Sterrenkundigen hebben met het W. M. Keck Observatorium op de berg Maunakea op Hawaï een dwergsterrenstelsel ontdekt dat helemaal geen donkere materie lijkt te bevatten. Het ultradiffuse stelsel heet FCC 224 en het ligt aan de rand van het Fornax cluster van sterrenstelsels, dat zo'n 60 tot 65 … [Lees meer...]

Satellieten van het Andromedastelsel stellen kosmologische modellen op de proef

Het is hier vaker langsgekomen: de sterk asymmetrische verdeling van satellietstelsels van het grote Andromedastelsel (M31), de naaste buur van het Melkwegstelsel. Recent onderzoek door sterrenkundigen van het Leibniz Institute for Astrophysics Potsdam (AIP) laat nu zien dat die asymmetrische … [Lees meer...]

KiDS laat model voor koude donkere materie toch niet wankelen

De gegevens van 41 miljoen sterrenstelsels brengen het kosmologisch standaardmodel toch niet aan het wankelen. Tot die, voor henzelf verrassende conclusie, komt een internationaal team van onderzoekers met daarbij Koen Kuijken (Universiteit Leiden). De sterrenkundigen publiceren hun bevindingen deze … [Lees meer...]

DES én DESI zeggen ’t allebei: het lijkt erop dat donkere energie kan veranderen met de tijd

Gisteren zijn tegelijkertijd de resultaten bekendgemaakt van onderzoek gedaan met de Dark Energy Survey (DES) als van het Dark Energy Spectroscopic Instrument (DESI) en de uitkomst zijn hetzelfde: het lijkt erop dat de donkere energie, de mysterieuze kracht die zorgt voor de versnelde uitdijing van … [Lees meer...]

Donkere materie domineerde in het vroege heelal

Door onderzoek aan de halo's rondom twee quasars op 13 miljard lichtjaar afstand hebben sterrenkundigen kunnen vaststellen dat donkere materie dominant was in het vroege heelal. Quasars zijn sterrenstelsels met een zeer actief superzwaar zwart gat in hun kern, dat zoveel straling uitzend dat de rest … [Lees meer...]

Kan de Hubble spanning opgelost worden met de zevende kosmologische parameter ξ?

Het laatste decennium is er in de kosmologie een stevig debat gaande over de vraag met welke snelheid het heelal uitdijt. Het was Edwin Hubble die in 1929 ontdekte dat naarmate sterrenstelsels verder van ons verwijderd zijn ze een grotere snelheid van ons af hebben. De lineaire relatie tussen … [Lees meer...]

Mysterieuze onderdrukking in de groei van kosmische structuren komt niet door dynamische donkere energie

Er zijn afgelopen jaren al talloze zaken ontdekt die wijzen op discrepanties in het heersende heelalmodel, het ΛCDM model, dat veronderstelt dat er donkere energie en donkere materie zijn, die van invloed zijn op de evolutie van grootschalige structuren in het heelal. Twee daarvan zijn de Hubble … [Lees meer...]

“Donkere energie bestaat niet, dus het kan nooit het heelal uit elkaar duwen”

In 1998 werd door twee onafhankelijke teams van sterrenkundigen met behulp van type Ia supernovae vastgesteld dat het heelal een versnelde uitdijing kent, hetgeen een verrassing was, want ze hadden gerekend op een vertraagde uitdijing door de werking van de zwaartekracht van alle materie in het … [Lees meer...]

Donkere materie zou meetbaar kunnen zijn in de 21 cm straling van het vroege heelal

Sterrenkundigen zijn al decennia op zoek naar donkere materie, de mysterieuze onzichtbare vorm van materie, die alleen merkbaar is via zijn zwaartekracht en die 27% vormt van alle massa-energie in het heelal, meer dan vijf keer zoveel als gewone materie. Maar alle speurtochten hebben tot nu toe … [Lees meer...]