Een team van astronomen van UCLA heeft met behulp van ESA’s röntgen telescoop de XMM-Newton twee kolossale enigszins op schoorsteen lijkende regionen in de Melkweg ontdekt waardoor enorme hoeveelheden energie, gas en materie naar de intergalactische ruimte weggesluisd wordt. Zwarte gaten – vooral de superzware variëteit zoals Sagittarius A* in het hart van de Melkweg – verzwelgen niet alles wat hun pad kruist. Een deel van gas, stof en materie wordt door het gat uitgestoten met als gevolg dat het centrum van de Melkweg een zeer turbulent gebied is. Maar al dat gas en stof blijft daar niet rondhangen en inmiddels weten de onderzoekers waar het naartoe gaat. De nieuwe studie ontdekte twee gigantische kanalen van hete materie die van Sagittarius A* wegvloeien en geladen deeltjes van het centrum van de Melkweg naar hun buitengebieden dragen, als ware het de uitlaatpijpen van het melkwegstelsel.
Artistieke impressie van twee ‘schoorstenen’ die energetische deeltjes vanuit het centrum van de Melkweg uitstoten naar twee grote Fermi bellen die in de buitenregionen gevonden zijn. Credit: ESA/XMM-Newton / G. Ponti e.a. 2019 / ESA / Gaia / DPAC
De Melkweg als min of meer een platte schijf voorstellend, strekken deze twee ‘schoorstenen’ zich uit van boven en van onderen, elk meer dan 500 lichtjaar lang. Ze lijken zich te verbinden met twee enorme holten of bellen die zich boven en onder de Melkweg bevinden en die hoge energie deeltjes bevatten die het gas dat anders de Melkweg omringt hebben weggeblazen. Deze bellen, die zich uitstreken tot zo een 25.000 lichtjaar, werden in 2010 ontdekt door de Fermi Gamma-ray Space Telescope van NASA, maar tot nu toe was het niet helemaal bekend waar de geladen deeltjes vandaan kwamen. De ontdekking van de schoorstenen helpt die leegte te vullen, onthullend dat de deeltjes hun oorsprong vonden in het centrum van de Melkweg. De ‘schoorstenen’ werden ontdekt toen een internationaal team van astronomen van de Universiteit van Californië, Los Angeles, het pad van de Melkweg in röntgenstralen in kaart brachten met behulp van de XMM-Newton-telescoop. Door afbeeldingen van de regio in 2012 en vervolgens opnieuw tussen 2016 en 2018 te bekijken, werden ze ontdekt door hun heldere röntgenstraling.
Melkweg centrum door rontgenstrucutren verbonden met Fermi-bubbels credits; New Atlas / UCLA / ESA
Speak Your Mind