Een gevaarlijke uitbarsting van de zon tijdens ‘Zwarte Maan’? – ik dacht ‘t niet

Links van het midden het coronale gat van de zon. Credit: SDO/NASA.

De afdeling doemdenkers van de club der rampologen heeft weer toegeslagen. De laatste tijd doet de term ‘zwarte maan’ de ronde, een benaming die verwantschap heeft men ‘blauwe maan’. Die laatste kennen we wel: als er twee keer in de maand een Volle Maan is, dan heet die tweede Volle Maan ook wel een blauwe maan. Nou je raadt het al wat een zwarte maan is: als er twee keer in de maand een Nieuwe Maan is dan heet die tweede een zwarte maan. Ach ja, je moet toch wat verzinnen, nietwaar? Maar nou komt het doemgedeelte: er zijn mensen die dachten dat rond de laatste zwarte maan, dat was gisteren 1 augustus om 05.12 uur Nederlandse tijd, een zware zonnestorm de aarde zou treffen. Dat zou volgens de Engelse sensatiekrant The Express en de Nederlandse website Indignatie (‘het echte wereldnieuws zonder censuur‘) op 31 juli of begin augustus moeten plaatsvinden. Er zou een coronaal gat in het oppervlak van de zon zitten, dat ons rond deze tijd zou treffen en dat mogelijk net zo sterk en daarmee buitengewoon schadelijk zou zijn als de grote zonnestorm van 1859: GPS-navigatie, gsm-signaal en satelliet-tv zouden verstoord worden, elektronische apparaten zouden beschadigd kunnen raken en ons elektriciteitsnet zou mogelijk worden uitgeschakeld. En dat allemaal kort na die zwarte maan, nee wat zeg ik, zwarte supermaan, want de maan staat ook nog eens in z’n perihelium, dus het meest nabij de aarde. OK tot zover de zwarte berichtgeving over onze zon, die kennelijk ook een link heeft met de zwarte maan. Klopt het ook? Nou, laat ik gelijk erkennen dat het verhaal van dat coronale gat inderdaad klopt, dat is aan de voorkant te zien, niet in gewoon zichtbaar licht, maar wel met speciale zonnetelescopen, zoals NASA’s Solar Dynamics Observatory (SDO). Die heeft van dat gat bij een golflengte van 193 Angstrom bovenstaande foto gemaak, dat zandlopervormige zwarte gat.

A transequatorial coronal hole is facing Earth. Enhanced solar wind could arrive in ~3 days – Follow live on https://t.co/bsXLidnzGh pic.twitter.com/cGA89HimmJ

— SpaceWeatherLive (@_SpaceWeather_) July 29, 2019

Zoals je in de tweet hierboven ziet is daar een versterkte zonnewind van te verwachten. Mmmm, een zonnewind, da’s toch wat anders dan een zonnestorm. Het laatste nieuws wat ik er op internet over gevonden heb (op spaceweather.com) is dat die zonnewind rond 5 augustus aankomt en dan Planetary k-index iets kan toenemen. De Kp-index bestaat uit 10 waardes en loopt van 0 tot 9 waarbij een Kp van 0 staat voor erg rustige condities en een Kp van 9 staat voor extreme stormcondities

Op de Belgische website van Poollicht.be wordt de activiteit van de zon voortdurend gemonitord en worden voorspellingen gedaan voor die Kp-index – zie de grafiek hieronder.

Credit: Poollicht.be.

Zoals je ziet valt het allemaal reuze mee. Ook afgelopen dagen was de K-index niet hoger dan 3, hetgeen betekent dat op hogere breedtegraden noorderlicht te zien is. En dat is het dan, hetgeen dat coronale gat met zich mee brengt, noorderlicht op hogere breedtegraden (niet in Nederland zichtbaar). Pas als de Kp 7 of meer is kunnen we ‘s nachts mogelijk noorderlicht zien. De zon gaat momenteel richting een minimum in z’n elfjarige cyclus van zonnevlekkenactiviteit en dat betekent dat ‘ie rustig is. En een verband met die zwarte supermaan, die niets anders is dan een Nieuwe Maan in z’n perihelium (die je helemaal niet kunt zien, want de maan staat dan tussen de aarde en de zon in, af en toe een mooie eclips opleverend), is er totaal niet. Kortom, niets om je ongerust over te maken!

Gerelateerde Astroblogs:

De totale zonsverduistering van 8 april gezien vanuit de ruimte Naderend zonnemaximum gevolgd door krachtigere zonnevlammen uit ‘Battle Zone’ slecht nieuws voor satellieten Zeldzame Zwarte maan te bewonderen op de voorlaatste dag van 2024