9 december 2024

Nou weten we meer over de ‘Gaia Worst’, de grote botsing die ons Melkwegstelsel heeft veranderd

Artistieke impressie van de gevolgen van de botsing van het Melkwegstelsel met de Gaia-worst. De gele pijlen stellen de richting en snelheid weer van sterren, die bewegen door de botsing. Credit: ESA (artist’s impression and composition); Koppelman, Villalobos and Helmi (simulation).

Hij wordt door sterrenkundigen ‘Gaia-Sausage-Enceladus’ (GSE) genoemd, ook wel de ‘Gaia Worst’, een botsing die ons Melkwegstelsel zo’n acht tot tien miljard jaar heeft ondergaan met een kleiner sterrenstelsel, een dwergstelsel dat het ‘Worststelsel’ wordt genoemd. Door die vroege botsing zou niet alleen de vorm van de ‘bulge’ (centrale verdikking) van de Melkweg zijn bepaald, maar ook die van de ijle halo van sterren rondom de Melkweg – lees deze blog van juli 2018 over de details. Een team van sterrenkundigen onder leiding van Rohan P. Naidu (Center for Astrophysics, Harvard) heeft de gevolgen van die botsing nader bestudeerd. Dat deden ze met de 6,5m MMT telescoop in Arizona (VS) in het kader van de “H3 Survey”. Wat ze wilden weten was hoe de botsing precies was gegaan tussen het dwergstelsel en het Melkwegstelsel, was het een kop-staart botsing, een frontale botsing, een zijwaartse botsing? Wat ze deden met H3 was kijken naar de beweging van de sterren in de halo, welke je met de gele pijlen aangegeven ziet in de afbeelding bovenaan.

Vergelijking van een still uit de simulatie (links) met een artistieke impressie van de Gigant Enceladus die wordt verzwolgen door de Melkweg (rechts). Credit links: H.H. Koppelman, A. Villalobos, A. Helmi. Credit rechts: R. van der Woude, A. Helmi, Coyau (Wikimedia Commons/CC BY-SA 3.0), NASA/STScI.

Wat ze vonden was dat GSE vermoedelijk bestond uit pakweg een half miljard sterren. Het dwergstelsel draaide niet om de Melkweg en kwam toen in botsing, maar had een zogeheten retrograde beweging, dat wil zeggen eentje die precies tegengesteld was aan de rotatierichting van de sterren in de Melkweg. Verder blijkt dat zo’n 50% van alle sterren in de halo van de Melkweg en 20% van de donkere materie aldaar ‘afstammen’ van de botsing van de Melkweg met GSE. Hier het vakartikel over het onderzoek aan de botsing met GSE, verschenen in The Astrophysical Journal. Bron: Phys.org.

Share

Speak Your Mind

*