Impressie van een microquasar, waargenomen met FAST. Credit: Professor Wei Wang, Wuhan University
Chinese sterrenkundigen hebben met behulp van de enorme Five-hundred-meter Aperture Spherical radio Telescope (FAST) in China voor het eerst een zogeheten ‘quasi-periodic oscillation’ (QPO) signaal gemeten in radiostraling bij een zwart gat in ons Melkwegstelsel. Het gaat om het zwarte gat GRS 1915+105, dat ook wel een microquasar wordt genoemd, da’s een röntgendubbelster die bestaat uit een neutronenster of een stellair zwart gat (zoals in dit geval) en een begeleidende ster. QPO’s zijn eerder ook al gemeten bij microquasars, maar dat was in röntgenlicht. Maar nu dus ook in het radiodeel van het spectrum en wel bij een frekwentie van 5 Hz met een periode van ongeveer 0,2 seconden. Het signaal is niet altijd meetbaar, maar met FAST slaagde men er in ‘m twee keer op te vangen, de eerste keer in januari 2021, de tweede keer in juni 2022. Men denkt dat de QPO van GRS 1915+105 er op wijst dat hij een jet of straalstroom aan het produceren is.De jet zou een soort van wiebel kunnen hebben – in vaktermen: een precessie – en elke 0,2 seconden zou hij weer dezelfde kant uit wijzen. De wiebel zou het gevolg kunnen zijn van het verschil tussen de rotatieas van het zwarte gat en de as van de accretieschijf rondom het zwarte gat.
Meer informatie vind je in het vakartikel “Sub-second periodic radio oscillation in a microquasar“, dat 26 juli verscheen in Nature.
Bron: Universiteit van Nevada.
Speak Your Mind