12 oktober 2024

Sterke correlatie gevonden tussen de nagloed van zwarte gaten en de hoeveelheid materie die ze verorberen

Artist’s impression van het zwarte gat in het sterrenstelsel M87 en diens krachtige jet. Credit: S. Dagnello (NRAO/AUI/NSF)

Zwarte gaten zijn kosmische veelvraten, die alles wat in de buurt staat naar zich toetrekken en dan verorberen, waardoor ze steeds groter worden. Een internationaal team van sterrenkundigen onder leiding van Ilaria Ruffa (Cardiff University’s School of Physics and Astronomy) heeft nu ontdekt dat er een sterke correlatie is tussen de straling van de zwarte gaten in het milliemeter en róntgengebied van het spectrum en de hoeveelheid mmaterie die ze gegeten hebben. Ze hebben 136 actieve superzware zwarte gaten in de centra van sterrenstelsels onderzocht met de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) telescoop in de Atacamawoestijn in Chili en daaruit blijkt dat die straling rechtstreeks verband houdt met de massa van de zwarte gaten en dat de straling afkomt van de extreem hete gezwollen gasstromen (plasma) en stofstromen die erin vallen. Of het nu gaat om zwarte gaten die één zonsmassa per jaar verorberen of zwarte gaten die daar tien mljoen jaar over doen, overal zien ze een zogeheten ‘fundamental plane of black hole accretion‘ in het millimeter- en röntgengolflengtegebied. Zo’n correlatie had men eerlijk gezegd niet verwacht.

Credit: Sangku Kim/ESO

Met de correlatie wil men nu betere bepalingen kunnen maken van de massa van zwarte gaten. Het vakartikel ‘A fundamental plane of black hole accretion at millimetre wavelengths’ is gepubliceerd in de Monthly Notices of the Royal Astronomical Society Letters.

Bron: Universiteit van Cardiff.

Share

Speak Your Mind

*