27 april 2024

Mede dankzij amateur-sterrenkundigen is de ware aard van Asassn-21qj duidelijk geworden

Animatie van Asassn-21qj. Credit: Dan Caselden, NASA

In 2021 zagen sterrenkundigen met de All-Sky Automated Survey for Supernovae (ASAS-SN) dat een op de zon lijkende ster die 1800 lichtjaar van ons vandaan staat plotseling afnam in helderheid. Een bericht daarover werd door Matthew Kenworthy en Eric Mamajek gedeeld op Twitter (nu X) en die tweet werd dertig dagen na de ontdekking gelezen door Arttu Sainio, een geïntereseerde in sterrenkunde die voor de NASA vrijwilligerswerk doet. Hij raakte geïnteresseerd in het geval van Asassn-21qj, zoals de gebeurtenis door het leven gaat, en ging er verder onderzoek naar doen. Hij dook in de openbare gegevens van NASA’s NEOWISE missie en hij ontdekte dat de ster twee jaar eerder voor lange tijd was opgelicht in het infrarood. Dus in 2019 (en de jaren daarna) eerst lichtsterker worden in het IR en dan in 2021 lichtzwakker worden in het optische spectrum. Juli 2022 ging ook een andere amateur er zich mee bemoeien, Hamish Barker, die gespecialiseerd is in het maken van spectra. Hij slaagde er niet in om een spectrum van de ster te maken, omdat die te lichtzwak was, maar hij schakelde de amateur Olivier Garde en z’n Southern Spectroscopic project Observatory Team (“2SPOT”) in om een spectrum te maken en het lukte hun september dat jaar wel. Daarna volgden nog waarnemingen van de amateurs Sean Curry en Franz-Josef (Josch) Hambsch. Alle resultaten daarvan werden gedeeld met de professionals en de uitkomst was dat het blijkt te gaan om twee ijsreuzen – grote planeten zoals Uranus en Neptunus – die met elkaar in botsing waren gekomen. Die botsing leidde tot de vorming van een warme opgloeiende wolk van stof, die oplichtte in het infrarood. Daarna kwam de wolk gezien vanaf de aarde precies voor de ster te liggen en werd diens visuele lichtsterkte verzwakt.

Hier het vakartikel daarover, dat verscheen in Nature en waarin ook alle betrokken amateurs als auteur zijn opgenomen. Bron: NASA.

Share

Speak Your Mind

*