12 oktober 2024

Energiebron en molecuul op Enceladus ontdekt die de kans op leven aldaar vergroten

Impressie van Cassini die door de waterpluimen van Enceladus vliegt. Credits: NASA/JPL-Caltech

Onderzoek van gegevens die verzameld zijn met NASA’s Cassini ruimtevaartuig hebben laten zien dat er op Saturnus’ ijzige maan Enceladus waterstofcyanide voorkomt, een molecuul dat een belangrijke rol speelt ion de vorming van leven. Eerder waren op Enceladus al organische bestanddelen gevonden in pluimen van stof en water door de spuwende geisers, waar Cassini af en toe doorheen was gevlogen. Ook hebben ze ontdekt dat zich in de ondergrondse oceaan, die zich onder de ijskorst van Enceladus bevindt, een krachtige chemische energiebron bevindt, welke de vorm heeft van verschillende organische verbindingen, waarvan sommige op aarde als brandstof voor organismen dienen. Enceldaus blijkt over meer chemische energie te beschikken dan gedacht en dat maakt de kans groter dat er leven in de oceaan kan zijn.

Foto van Enceladus gemaakt door Cassini. Credit: NASA/JPL/Space Science Institute

Het onderzoek werd gedaan door een team onder leiding van Jonah Peter (Harvard University). Veel theorieën over het ontstaan van leven hebben als basis de aanwezigheid van waterstofcyanide, ook wel blauwzuur genoemd, en dat een anorganische verbinding van waterstof, koolstof en stikstof is (HCN). Het is het basisbestandeel van aminozuren, de bouwstenen van leven. De moleculen van waterstofcyanide kunnen op verschillende manier opgebouwd worden en daarom zien onderzoekers het als een zwitsers mes om te dienen als bouwsteen voor aminozuren.

Credit: Southwest Research Institute

In 2017 werden al aanwijzingen gevonden dat er mogelijk leven is in de ondergrondse oceaan van Enceladus. De combinatie van koolstofdioxide, methaan en waterstof in de pluim, die door Cassini aangetroffen waren, suggereerde methanogenese, een metabolisch proces dat methaan produceert (zie de afbeelding hierboven). Methanogenese is wijdverspreid op aarde en kan van cruciaal belang zijn geweest voor de oorsprong van het leven op onze planeet. Nu heeft men naast waterstofcyanide ook ontdekt dat er in de oceaan nog krachtiger chemische energiebronnen zijn dan de eerder ontdekte methanogenese. Ze ontdekten tal van organische bestanddelen die geoxideerd zijn. Oxidatie helpt bij het vrijmaken van chemische energie en dat kan helpen de vorming van leven te versnellen. Als je de methanogenese vergelijkt met de batterij van een holroge, dan zijn de organische bestanddelen die ze nu hebben gevonden te vergelijken met de accu van een auto, aldus Kevin Hand, één van de teamleden.

Om de vondsten op Enceladus bevestigd te krijgen deden de onderzoekers vele statistische analyses van de gegevens. Een vakartikel over de ontdekking verscheen afgelopen donderdag in Nature: Detection of HCN and diverse redox chemistry in the plume of Enceladus. Bron: NASA.

 

Share

Speak Your Mind

*