
Art. afb. van een gasreus in een binair systeem. Credits: NASA / JPL-Caltech / T. Pyle
Een dubbelster- of binair stersysteem is een systeem van twee sterren die door zwaartekracht aan elkaar gebonden zijn en om elkaar heen draaien. Ze kunnen worden gedetecteerd met technieken zoals spectroscopie. Het waarnemen is complex, met name als ze elkaars vlakken kruisen (gezien vanaf ons gezichtspunt op aarde). Echter voor het waarnemen zou een nieuwe AI, genaamd PHOEBAI, gemaakt door een project van Villanova University, Pennsylvania (VS), de kennis over dubbelsterren drastisch kunnen veranderen, door de tijd die nodig is om de kenmerken van het systeem te bepalen, aanzienlijk te verkorten. Met dit programma zou, wat anders wel een maand zou duren, in slechts 10 minuten kunnen worden gedaan. Het team van de Novavilla University, publiceerde recent hun resultaten.

FArt.afb. van het TOI – 1338 system. Credits; NASA/Astrobites ‘hunting for Tatooine
Het team stelt dat meer dan 50% van de zonachtige sterren en zwaardere sterren zich in dubbelstersystemen of meervoudige stersystemen bevinden. Een dubbelster speelt ook de hoofdrol in een van de meest memorabele scènes in Star Wars: A New Hope (1977). De hoofdpersoon, Luke Skywalker staart omhoog naar een stel wonderschone tweelingsterren van zijn thuisplaneet Tatooine, zie bv ook dit TESS onderzoek.
De AI PHOEBAI, is een neuraal netwerk, en moet het proces van het bepalen c.q. beoordelen van binaire sterren, hun kenmerken zoals massa en grootte, kunnen versnellen, en zo een knelpunt kunnen wegnemen van honderdduizenden potentiële dubbelsterren die momenteel wachten op analyse. Andrej Prša, stelt “Wat twee weken of meer duurde op een supercomputer, duurt nu slechts enkele minuten of seconden op een enkele laptop.” Het is complex de afzonderlijke sterren de onderscheiden, met name als ze elkaars vlakken kruisen, daar dit betekent dat het licht van beide sterren als één puntbron kan worden gezien. Dit team heeft aangetoond dat hun AI aan een schijnbaar enkel punt van stellair licht in systemen op vele lichtjaren afstand, kan bepalen of het licht van twee sterren afkomstig is, en zo een zogenaamd ‘eclipserend dubbelstersysteem’ kan identificeren.
Speak Your Mind