9 december 2024

Marsmeteoriet bevat vier miljard jaar oude stikstofhoudende organische moleculen

De Allan Hills (ALH) 84001 meteoriet. Credit: Koike et al. (2020) Nature Communications.

Japanse onderzoekers hebben in een meteoriet die van Mars afkomstig is organische moleculen ontdekt die vier miljard jaar oud zijn. Over Marsmeteorieten die sporen van mogelijk voormalig leven bevatten hebben we hier meerdere malen over geschreven en dit is de laatste loot aan die boom. Het gaat om de beroemde Allan Hills (ALH) 84001 meteoriet, die in 1984 in het ijs van Antartica werd ontdekt en die afkomstig is van Mars. De meteoriet bevat oranjekleurige carbonaatmineralen, die 4 miljard jaar geleden zouden zijn bezonken uit zout vloeibaar water op het Marsoppervlak (zie de foto hierboven, met de oranjekleurige bolletjes). Eerdere onderzoeken aan de aanwezigheid van organische moleculen in die mineralen leden aan aardse verontreinigingen van het Zuidpoolijs. Om die kans op aardse verontreiniging dit keer uit te schakelen heeft het ELSI-JAXA team een nieuwe methode toegepast, waarbij zeer dunne plakjes uit de meteoriet konden worden gehaald, die zuiver ‘Martiaans’ waren en die o.a. met de Nitrogen K-edge micro X-ray Absorption Near Edge Structure (?-XANES) spectroscoop konden worden geanalyseerd. Daarbij ontdekte men stikstofhoudende organische moleculen in de carbonaatmineralen, voor ’t eerst dat stikstof werd aangetroffen in de meteoriet – hieronder de uitslag van de metingen.

Credit: Koike et al. (2020) Nature Communications

Het Japanse onderzoeksteam denkt dat de gevonden organische moleculen echt van Mars afkomstig zijn en geen aardse verontreiniging zijn. Men kon ook afleiden dat de hoeveelheid nitraat, dat uit stikstof gevormd kan worden, gering was. Dat betekent dat de omstandigheden op Mars vier miljard jaar geleden weinig oxiderend waren, minder oxiderend dan tegenwoordig. Ook was Mars toen veel natter.

Schematische weergave van de omstandigheden op Mars vier miljard jaar geleden en nu. De oude stikstofhoudende organische moleculen werden ingevangen en lange tijd bewaard in de mineralen. Credit: Koike et al. (2020) Nature Communications

De vraag die nu voorligt en die nog niet beantwoord is luidt waar de organische moleculen vandaan komen. Het zou kunnen zijn dat ze van buiten Mars afkomstig zijn, van kometen of meteorieten, en het zou ook kunnen dat ze op Mars zelf ontstaan zijn. Hier het vakartikel, dat verschenen is in Nature. Bron: Phys.org.

Share

Comments

  1. Petry zegt

    Om over “voormalig leven ” te spreken is wat voorbarig

  2. Dát in die eerdere onderzoeken gesproken werd over aanwijzingen voor voormalig leven op Mars kan ik moeilijk voorbarig noemen. Zoals dit onderzoek: https://www.semanticscholar.org/paper/Search-for-past-life-on-Mars%3A-possible-relic-in-Mckay-Gibson/1e45c90e676bbf880e9df60db2586188d09b532a “possible relic biogenic activity in martian meteorite ALH84001.

  3. Maar, Arie, “possible”, en verder “Although inorganic formation is possible…” sluiten absoluut niet uit dat er géén sprake is van voormalig leven. Het gaat in die onderzoeken over “mogelijke” sporen, en niet meer dan dat. In die zin begrijp ik het gebruik van het woordje “voorbarig” wel.

  4. Oké, hartelijk dank voor de aanpassing. (Grappig: “Oké, bedankt!” werd door het systeem als “te kort” afgekeurd. Deze reactie is dus wat langer …:) )

    • Huh echt, krijg je dan een melding dat het te kort is? Tsjonge soort van plugin censuur dus.

      • Inderdaad. Nu, te kort wordt misschien wel ervaren als “vast wel spam”, of, om in de context te blijven, als “mogelijke” spam. Ik had het alleszins nog nergens meegemaakt. Maar ja, korte antwoorden is ook niet echt mijn specialiteit, dus dat kan het verklaren.

  5. Petry zegt

    Op de claim dat de morfologie van de gevonden deeltjes bewijs genoeg was van leven is erg veel kritiek gekomen. Dat was onvoldoende bewijs. Toen waren er ook cyclische koolwaterstoffen gevonden en daar komt nu stikstof bij. Het is razend interessant materiaal, maar het zou net zo goed te maken kunnen hebben met het ontstaan van leven. En of het op mars zo ver is gekomen?

    • Obelix zegt

      Ik vind het bron artikel, voor zo ver ik Engels correct begrijp, nogal pretentieus.
      Men heeft het over
      1) ‘Organics’ (Organische verbindingen) waar normale hedendaagse chemici spreken over Koolstofchemie.
      Van organische verbindingen meende men vroeger dat deze specifiek waren gerelateerd aan organismen (=leven). Maar dat is een foutieve, onhoudbare stelling gebleken. Men heeft de verouderdenaam verandert naar Koolstofchemie: chemie rond koolstof houdende chemicaliën.

      2) “Noachian” in de titel.
      Me dunkt dat daarmee wordt verwezen naar het Bijbelboek Genesis waarin Noah een ark bouwt om te ontsnappen aan de zonsvloed? En was dat geen goddelijke straf precies bedoeld om al het leven op Aarde uit te roeien? Volgens Dominee James Ussher was dat ‘ergens’ in de afgelopen 6023 jaar.
      De gevonden Mars meteoriet is echter uit een heel ander tijdstip, en of er op Mars ooit een vloed is geweest, waarin alles verzoop, is maar de vraag. Ik geloof dat er wordt gedacht aan een planeet-wijde ondiepe zee? Als er al leven op Mars was, dan was het juist ‘zeewaardig’ in plaats van ‘aan land gebonden’.
      De verwijzing naar bekende monotheïstische mythologieën lijkt mij niet op zijn plaats in een wetenschappelijk artikel en al helemaal niet de een manier dat het verhaal en de feiten niet met elkaar stroken.

      3) “Evolution” in de tekst waar Evolve voldoende lijkt.
      Mars is geen statische wereld; er zijn dus zeker ontwikkelingen / “uitvouwingen” geweest in de loop der tijden, maar er is geen biologische evolutie geweest, althans daar hebben we nog helemaal geen informatie van beschikbaar. Afgezien van “De Marskrab” en “Het Marsgezicht” en wat koolstofchemie-verbindingen zijn er slechts weinig aanwijzingen dat er ooit leven op Mars is geweest “as we know it”

      Voor mij lijkt het alsof dat Engelse bronartikel de lezer warm wenst te laten lopen dat er ‘leven’ was op Mars.
      Persoonlijk ben ik meer onder de indruk van de vondst in de meteoriet Acfer 086, dan van bovengenoemd stikstofderivaat. https://www.astroblogs.nl/2020/03/04/eiwit-ontdekt-in-een-meteoriet/

      Groet, Paul

  6. Over het tweede, die term Noachian. Dat is een term die wetenschappers hanteren voor één van de alleroudste geologische periodes op Mars. Zie https://en.wikipedia.org/wiki/Noachian

    • Obelix zegt

      Oh, bedankt voor de informatie.
      Ik had gezocht in het woordenboek, en ook op google, maar ik vond alleen iets over het Bijbelverhaal…

      Maar dan trek ik dat gedeelte van mijn reactie terug. 😉

      Groet, Paul

Speak Your Mind

*