19 maart 2024

ESPRESSO bevestigt het bestaan van aardachtige planeet bij de dichtstbijzijnde ster

Impressie van het oppervlak van Proxima b. In de verte Proxima Centauri. Credit: ESO/M. Kornmesser

Dat de aardachtige planeet Proxima b er is en dat ‘ie draait om de rode dwergster Proxima Centauri, na de zon de meest nabije ster tot de aarde, dat wisten we al sinds augustus 2016. Maar nu is diens bestaan bevestigd en wel met de Zwitserse ESPRESSO spectrograaf, een instrument dat verbonden is aan de Very Large Telescope (VLT) van de ESO in Chili. Proxima b was destijds ontdekt met behulp van HARPS, dat was ook een spectrograaf, een voorganger van ESPRESSO. Gezien vanaf de aarde is de baan van Proxima b dusdanig dat ‘ie niet periodiek voor de ster langs schuift, dus detectie door middel van de transitiemethode, waarbij de transitie van de planeet voor de ster langs zorgt voor een dipje in de lichtcurve van de ster, was niet mogelijk. Maar de spectrografen zien de spectraallijnen en als die ‘Doppler-verschuiven’ doordat de ster een beetje heen en weer schommelt als gevolg van nabije planeten die om hem heen draaien kunnen ze die planeten detecteren. En zo ging het met Proxima b, die een beetje trekt aan Proxima Centauri, zodat die wat wiebelt.

Credit: UNIGE/Mascareño, et al

De ster staat 4,2 lichtjaar van ons vandaan, maar ESPRESSO is zo nauwkeurig dat ‘ie schommelingen van de ster van 30 cm/s kan detecteren! [1]Door verdere verbeteringen wil men die nauwkeurigheid verhogen tot maar liefst 10 cm per seconde! Daarmee is ‘ie niet alleen véél nauwkeuriger dan HARPS, maar kon men ook exact vaststellen dat Proxima b 1,17 keer zo zwaar als de aarde is (eerst dachten ze 1,3) en dat ‘ie in 11,2 dagen om de ster draait (zie de grafiek hierboven). Hij bevindt zich in diens leefbare zone, de zone waar de temperatuur hoog genoeg is om water in vloeibare vorm te laten bestaan. Het team van ESPRESSO zegt overigens dat ze in de gegevens óók aanwijzingen hebben gevonden van een tweede signaal, mogelijk van nóg een planeet bij Proxima Centauri. Mocht het signaal echt van een planeet zijn (en dan is het NIET van Proxima c) dan moet deze een massa hebben die minder is dan een derde van de aardmassa. Dát zou dan de kleinste exoplaneet zijn die met de methode van de radiële snelheid van de moederster gevonden is. Hier het vakartikel over de bevestiging van de ontdekking van Proxima b. Bron: UNIGE.

Share

Voetnoten

Voetnoten
1 Door verdere verbeteringen wil men die nauwkeurigheid verhogen tot maar liefst 10 cm per seconde!

Comments

  1. Avatar foto Enceladus zegt

    Spannend! En zelfs in de leefbare zone. Maar rode dwergsterren hebben niet echt een goede reputatie voor de kans op leven op hun planeten, toch?

    Groet,
    Gert (Enceladus)

Speak Your Mind

*