3 december 2024

We weten uit welk van de 94 miljoen kraters op Mars meteoriet Black Beauty afkomstig is

Dat is ‘m, meteoriet NWA 7034. Credit: NASA.

In 2011 werd in de Sahara woestijn in Marokko een kleine meteoriet ontdekt, Northwest Africa (NWA) 7034, bijgenaamd “Black Beauty”. Het was een zwartgekleurd vulkanisch kristal, dat een Marsmeteoriet bleek te zijn, een meteoriet afkomstig van Mars, dat op aarde terecht was gekomen na een lange zwerftocht door de ruimte, die begon met de inslag van een groot object op z’n moederplaneet, Mars. Een team van onderzoekers onder leiding van Anthony Lagain is er nu in geslaagd om precies te achterhalen uit welke inslagkrater op Mars Black Beauty afkomstig is. En dat mag een knap staaltje van onderzoek heten, want het aantal kraters dat bekend is op Mars bedraagt maar liefst… 94 miljoen!

Kraterkaart van Mars. In de rode cirkel de lokatie waar NWA 7403 vandaan komt. Credit: Anthony Lagain.

Wat ze deden was om met een zogeheten ‘Crater Detection Algorithm’ al die 94 miljoen kraters doorzeven op hun eigenschappen en dat deden ze in het Pawsey Supercomputing Research Center in Perth, Australië. Van de meteoriet zelf was bekend dat die tussen de 5 en 10 miljoen jaar oud moet zijn, dat wil zeggen dat de meteoriet zo lang geleden bij een inslag op Mars de ruimte moet zijn ingeslingerd. Men zocht dus een inslagkrater op Mars die relatief jong is. Het krateralgoritme liet zien dat er 19 kandidaat-kraters waren die de oorsprong konden zijn van Black Beauty. En door daarna alle bekende eigenschappen van de kraters en van de meteoriet met elkaar te vergelijken, zoals de samenstelling en magnetische eigenschappen bleef er uiteindelijk één inslagkrater over, een 10 km grote krater in het gebied genaamd Terra Cimmeria-Sirenum op het zuidelijk halfrond van Mars. De krater bleek alleen nog geen naam te hebben, dus die naam werd door Lagain z’n groep verzonnen: Karratha, genoemd naar een stadje in het westen van Australië, waar zich in de buurt de oudste rotsen op aarde bevinden. Maar de inslag die krater Karratha veroorzaakte en die daarmee Black Beauty de ruimte in slingerde was níet het begin van het verhaal.

Credit: Lagain et al. (2022), Nature Communications.

Want krater Karratha blijkt gelegen te zijn in een oudere en grotere krater, Dampier geheten. Daarmee heeft Black Beauty de eigenschappen van twee ‘ouders’ van kraters, van Karratha én van Dampier. Maar dan nog is het verhaal over de oorsprong van Black Beauty niet afgelopen! Want wat blijkt nog meer: zo’n anderhalf miljard jaar geleden vond in de buurt van Dampier een grote inslag plaats en daarbij ontstond de krater Khujirt. Materiaal dat daarbij werd weggesmeten kwam deels terecht in de Dampier krater. En daar vond pakweg 5 tot 10 miljoen jaar geleden de inslag plaats die Karratha veroorzaakte en Black Beauty de ruimte in slingerde. En dát is het intrigerende verhaal van de oorsprong van Marsmeteoriet NWA 7034 alias Black Beauty. In de afbeelding hierboven zie je het allemaal schematisch weergegeven.

Hier het vakartikel over de speurtocht naar de oorsprong van meteoriet Black Beauty, ver in Nature. Bron: Phys.org.

Share

Speak Your Mind

*