Credit: X-ray: NASA/CXC/Stanford Univ./R. Romani et al. (Chandra); NASA/MSFC (IXPE); Infared: NASA/JPL-Caltech/DECaPS; Image Processing: NASA/CXC/SAO/J. Schmidt)
De nogal spookachtige kosmische hand – formeel MSH 15-52 – is hier vaker voorbij gekomen op de Astroblogs – zie deze en deze blogs erover. We hebben het over een pulsar genaamd PSR B1509-58, die slechts 19 km in doorsnede is, en die verantwoordelijk is voor de gaswolk met die merkwaardige vorm en die zo’n 150 lichtjaar groot is en 16.000 lichtjaar van ons vandaan staat, een zogeheten pulsarwind nevel. De hand reikt naar een gasnevel, bovenin de foto te zien, met al die roodgekleurde puntjes, de nevel RCW 89. De pulsar zelf staat in het midden van de nevel, ergens verscholen in die witte vlek. De NASA heeft twee röntgenruimtetelescopen in z’n ruimtevloot en die hebben recent MSH 15-52 bestudeerd, de al jaren goed draaiende Chandra en de in december 2021 gelanceerde Imaging X-ray Polarimetry Explorer (IXPE). Doel hiervan was om meer te weten te komen over het magnetisch veld in de gaswolk. Met IXPE kon men maar liefst 17 dagen lang kijken naar MSH 15-52 en dat leverde informatie op over de polarisatie van de röntenstraling in de wolk, hieronder te zien als de streepjes in de wolk. De lengte van de streepjes geeft de grootte van de polarisatie weer.
Credit: X-ray: NASA/CXC/Stanford Univ./R. Romani et al. (Chandra); NASA/MSFC (IXPE); Infared: NASA/JPL-Caltech/DECaPS; Image Processing: NASA/CXC/SAO/J. Schmidt).
De oranje streepjes geven de meest precieze metingen weer, de cyaan- en blauwgekleurde streepjes zijn iets minder precies. De veldlijnen volgen de ‘pols, palm en vingers’ van de wolk en daarom vormen ze als het waren de botten van de kosmische hand. In de gebieden waar de polarisatie groot is moeten de magnetische veldlijnen erg recht zijn en dat wijst er op dat erin die gebieden weinig turbulentie voorkomt.
Meer informatie over de waarnemingen aan de kosmische hand is te vinden in het vakartikel van Romani, R. et al., ApJ, 2023; arXiv:2309.16067.
Bron: NASA/Chandra.
Speak Your Mind