29 april 2024

Archief voor oktober 2023

Vanaf welke afstand tot de aarde zijn kilonovae veilig en wanneer niet?

Over de vraag wanneer supernovae gevaarlijk zijn voor de aarde heb ik het vaker gehad - zie bijvoorbeeld deze en deze Astroblogs. Maar over het gevaar dat kilonovae (of kilonova's, kies maar) voor de aarde vormen heb ik het niet eerder gehad. Kilonovae zijn net als supernovae exploderende sterren, … [Lees meer...]

Webb brengt de Krabnevel (M1) op een andere manier in beeld

Credit: NASA, ESA, CSA, STScI, T. Temim (Princeton University). De Krabnevel (M1) is het restant van de supernova die in 1054 verscheen en die toen zelfs overdag met het blote oog zichtbaar was. Het restant staat 6500 lichtjaar van ons vandaan in de richting van het sterrenbeeld Stier (Taurus) en … [Lees meer...]

Recensie: Het geheime heelal van Daniëlle Futselaar

Recent is Het Geheime Heelal verschenen, het tweede boek (na Het Heelal) van grafisch vormgever, illustrator én Astroblogsauteur Daniëlle Futselaar. Het is een prachtig geïllustreerd kinderboek (leeftijd 5-12 jaar) en in het boek reizen we mee met Jesse, die ruimtereis-tester is en ervoor zorgt dat … [Lees meer...]

Begon de landbouw 12.800 jaar geleden in Syrië door de ‘airburst’ veroorzaakt door een komeet?

Zo'n 12.800 jaar geleden drong een fragment van een komeet de aardse atmosfeer binnen en dat fragment explodeerde korte tijd later in de atmosfeer. Die explosie veranderde het landschap bij de prehistorische nederzetting Abu Hureyra en het noodzaakte de jagers-verzamelaars daar om over te gaan op … [Lees meer...]

Het zwarte gat Sagittarius A* draait bijna zo hard als mogelijk rond

Planeten, manen, sterren, zwarte gaten, ze roteren allemaal en dat doen ze met een bepaalde snelheid. Elk object heeft ook een maximum aan rotatie. In het geval van de aarde wordt dat maximum bepaald door de zwaartekracht aan de oppervlak, bij zwarte gaten is dat de kromming van ruimtetijd rondom … [Lees meer...]

Voor het eerst is een protoster ontdekt die z’n geboorteplek verlaat

Sterren worden meestal in groepen 'geboren' en wel in enorme koude moleculaire gaswolken, die plaatselijk inkrimpen en waaruit dan clusters van sterren worden gevormd. Sterren kunnen die groepen vervolgens verlaten en dat kan diverse oorzaken hebben: tussen de sterren in zo'n cluster kunnen … [Lees meer...]

Opnieuw is een sterrenstelsel ontdekt dat bijna geheel donker is

Bij toeval zijn sterrenkundigen gestuit op een sterrenstelsel dat bijna geheel donker is, dat wil zeggen bijna geen licht geeft en vermoedelijk grotendeels bestaat uit donkere materie. De ontdekking werd gedaan in het kader van het IAC Stripe 82 Legacy Project en wel door Mireia Montes (University … [Lees meer...]

Zaterdagavond gedeeltelijke maansverduistering tijdens de Nacht van de Nacht

In de nacht van zaterdag 28 op zondag 29 oktober vindt een gedeeltelijke maansverduistering plaats, een kleine verduistering welteverstaan. De maan beweegt zich dan door de schaduw van de Aarde, zodat er op een deel van het maanoppervlak geen direct zonlicht meer valt en het lijkt alsof er een hap … [Lees meer...]

Astronomen zien zware elementen ontstaan na heldere gammaflits

Een internationaal team van astronomen onder leiding van Andrew Levan (Radboud Universiteit) heeft zware elementen ontdekt na een heldere gammaflits in een sterrenstelsel op ongeveer 1 miljard lichtjaar van ons vandaan. De flits ontstond op 7 maart 2023 toen waarschijnlijk twee neutronensterren … [Lees meer...]

FLAMINGO: donkere materie, gewone materie en neutrino’s in grootste kosmologische simulatie ooit

Een internationaal team van astronomen heeft de grootste kosmologische computersimulatie ooit uitgevoerd, die niet alleen donkere maar ook gewone materie volgt. De FLAMINGO-simulatie berekent de evolutie van alle componenten van het heelal - gewone materie, donkere materie en donkere energie - … [Lees meer...]