Stoepsterrenkunde brengt de sterren en planeten dichterbij vanuit de stad. (c) Jan Koeman, Volkssterrenwacht Philippus Lansbergen
Van vrijdag 15 tot en met zondag 17 maart vinden de Landelijke Sterrenkijkdagen plaats. Op deze dagen kan het publiek op tientallen locaties in Nederland door een telescoop de sterrenhemel bewonderen. Check voor locaties en tijden www.sterrenkijkdagen.nl.
De sterrenkijkdagen zijn al 48 jaar dé gelegenheid, voor iedereen met belangstelling voor de sterrenhemel om kennis te maken met het sterrenkijken door een telescoop, of een eerste bezoek aan een sterrenwacht te brengen. Op de meeste locaties is de toegang gratis. Kijk op www.sterrenkijkdagen.nl voor alle details.
Als het weer ongeschikt blijkt voor het sterrenkijken, dan is er op veel deelnemende locaties een aanvullend programma met fascinerende verhalen over actuele sterrenkundige onderwerpen. Ook zijn er planetariumvoorstellingen, demonstraties van telescopen en kun je informatie krijgen over weer- en sterrenkunde als hobby.
Dit jaar kun je voor het eerst op veel plaatsen de KNVWS-waarneemstrippenkaart krijgen. Daar staan leuke sterrenkundige zaken op en kun je bijhouden wat je al gezien hebt of waaraan je hebt meegedaan.
Bezoekers tijdens de Landelijke Sterrenkijkdagen turen met telescopen naar hemelobjecten. (c) Jan Koeman, Volkssterrenwacht Philippus Lansbergen
Ontdek maankraters, planeten en gasnevels
Vroeg in de avond, rond acht uur, kun je boven de westelijke horizon de planeet Jupiter zien. Met de telescoop kun je dan misschien ook enkele van zijn manen ontdekken, misschien zie er wel vier. Niet ver er vandaan staat het Zevengesternte, een verzameling van jonge sterren. Galileo ontwaarde daar met zijn telescoop meer dan dertig sterren.
Tussen de Maan en het Zevengesternte staat de planeet Uranus. Je hebt een telescoop nodig om die te zien. De maan is dit weekend vooral vroeg in de avond te zien en dan voor wat minder dan de helft verlicht. In de loop van het weekend zie je er steeds meer van. De maankraters zijn goed zichtbaar dankzij de schaduwwerking. Kom je op bezoek, dan kun je proberen om met je smartphone door de telescoop een maanfoto te maken.
Ook het wintersterrenbeeld Orion met zijn karakteristieke zandlopervorm staat aan de zuidelijke hemel. Als je goed kijkt, zie je dat de sterren verschillende kleuren hebben. De superreus Betelgeuze staat linksboven in het sterrenbeeld en is roodoranje van kleur. Deze ster wordt door astronomen in de gaten gehouden omdat die bijna aan het eind van zijn leven is. In de onderste helft van het sterrenbeeld bevindt zich de Orionnevel. Het is een ‘kosmische kraamkamer’ waar weer nieuwe sterren en planeten worden gevormd. Deze nevel leert ons meer over hoe ons eigen zonnestelsel is ontstaan. In de telescoop kun je de nevel als een grijsgroene vlek waarnemen. Als je wat langer kijkt dan zie je er steeds meer van.
Tijdens de Landelijke sterrenkijkdagen is de maan voor circa veertig procent verlicht. Door de veranderende schaduwwerking worden steeds nieuwe kraters en maanzeeën zichtbaar. (c) Henk Bril
Meer informatie
www.sterrenkijkdagen.nl : alle deelnemende locaties van de landelijke sterrenkijkdagen: sterrenwachten, verenigingen en particulieren.
www.astronomie.nl/publiekssterrenwachten-16 : alle publiekssterrenwachten bij elkaar.
https://www.astronomie.nl/agenda/landelijke- sterrenkijkdagen-op-15-16-en- 17-maart-2024-398: de activiteiten van de universiteiten van Amsterdam (UvA), Groningen, Leiden en Nijmegen.
Bron: Astronomie.nl.
Speak Your Mind