Webb heeft de extreme stervorming in M82 in beeld gebracht

Credit: NASA, ESA, CSA, STScI, Alberto Bolatto (UMD)

Sterrenkundigen hebben met de Webb ruimtetelescoop de extreme stervorming in M82 in beeld hebracht. M82 is een sterrenstelsel in het sterrenbeeld grote beer, gelegen op 12 miljoen lichtjaar afstand – voor sterrenkundigen is dat zeer dichtbij. Realatief is M82 niet zo groot, maar de hoeveelheid nieuwe sterren die er geboren worden is wel tien keer hoger dan in het Melkwegstelsel. Niet voor niets dat M82 genoemd wordt als een ‘Extreme Starburst Galaxy’. Alberto Bolatto (University of Maryland, College Park) en zijn team hebben Webb’s NIRCam (Near-Infrared Camera) instrument gebruikt om de stervorming in M82 te bestuderen. eerder was dat al gedaan met de Spitzer en Hubble ruimtetelescopen van de NASA. Een vergelijking van Hubble foto’s van M82 uit 2006 en die van Webb zie je hieronder.

Credit: NASA, ESA, CSA, STScI, A. Bolatto (University of Maryland)

De rode filamenten zoals gezien door Webb zijn de polycyclische emissie van aromatische koolwaterstoffen, die de vorm van de galactische wind volgen, wind afkomstig uit de kern van M82, waar zich een superzwaar zwart gat bevindt. De stervorming vindt plaats in gebieden met veel gas- en stofwolken en met zichtbaar licht valt daar niet doorheen te dringen. maar Webb kijkt met infraroodogen en die kunnen wel door de wolken heen kijken. Zodoende kan men met Webb in de kern van M82 ook groene spetters van licht zien, dat veroorzaakt wordt door concentraties van ijzer, daar achtergelaten na supernova-explosies. Er komen ook rode gebieden voor, waar moleculair waterstof wordt opgelicht door de straling van nabije pas gevormde sterren. Dankzij Webb hebben de sterrenkundigen meer inzicht gekregen in de lokatie van gebieden waar zich veel ‘polycyclic aromatic hydrocarbons‘ (PAH’s, in het Nederlands PAK’s) bevinden, chemische moleculen die bij koudere temperaturen kunnen bestaan, maar kapot gaan bij hogere temperaturen. Vreemd genoeg kwam men de PAK’s ook tegen in de buurt van heet geïoniseerd gas. Kennelijk worden de moleculen daar voortdurend aangevuld.

Meer over de waarnemingen met Webb aan M82 kan je lezen in het vakartikel in The Astrophysical Journal.

Bron: NASA.

Gerelateerde Astroblogs:

Eerste verjaardag Webb gevierd met foto van de geboorte van zonachtige sterren Webb: Earendel, de verst verwijderde ster ooit gezien, is blauw en heeft mogelijk een begeleider Entropie is dé beslissende factor in de stervorming geweest afgelopen tien miljard jaar