Met NASA’s Chandra is een ster met vreemd gedrag waargenomen

Credit: X-ray: NASA/CXC/ICRAR, Curtin Univ./Z. Wang et al.; Infrared: NASA/JPL/CalTech/IPAC; Radio: SARAO/MeerKAT; Image processing: NASA/CXC/SAO/N. Wolk

Sterrenkundigen hebben met de Chandra röntgenruimtetelescoop een ster waargenomen met een gedrag die ze niet kunnen verklaren. Het gaat om de ster ASKAP J1832−0911 (kortweg ASKAP J1832) in het noordelijke sterrenbeeld Schild, waarmee met de SKA [Square Kilometer Array] Pathfinder (ASKAP) radiotelescoop in Wajarri Country in Australië was vastgesteld dat de ster in de radiogolflengte periodiek verandert en wel met een periode van 44 minuten. Da’s op zich niet zo vreemd, want er zijn heel veel van dit soort “long period radio transients” bekend, die allemaal met periodes van tientallen minuten in lichtkracht variëren. Maar nu blijkt hij met dezelfde periode ook in röntgenstraling te variëren, zoals Chandra heeft waargenomen. Het is voor het eerst dat zo’n “long period radio transients”, waarvan altijd gedacht was dat het pulsars zijn, nu ook varieert in röntgenstraling. Maar nu komt het: uit de waarnemingen gedaan met SKA Pathfinder en Chandra blijken de radio- en röntgenstraling ook te variëren met een periode van een half jaar! En dát is nooit eerder waargenomen.

Een closeup van ASKAP J1832. Credit: X-ray: NASA/CXC/ICRAR, Curtin Univ./Z. Wang et al.; Infrared: NASA/JPL/CalTech/IPAC; Radio: SARAO/MeerKAT; Image processing: NASA/CXC/SAO/N. Wolk

Men twijfelt daarom of ASKAP J1832 echt wel een pulsar (een snel roterende neutronenster) is, want dit gedrag past niet bij zo’n extreem compact object. Het zou in plaats daarvan kunnen gaan om een witte dwerg, maar die moet dan wel een enorm sterk magnetisch veld hebben. Vervolgwaarnemingen moeten duidelijk maken wat de ware aard van ASKASP J1832 is.

Meer over het vreemde object valt te lezen in: Wang Z. et al., 2025, Nature, in press; arXiv.244.16606. Bron: Chandra.

Gerelateerde Astroblogs:

Astronomen stellen een ‘spiegeluniversum’ voor als mogelijke verklaring voor donkere materie Neutronenster ontdekt met een rotatieperiode van bijna een uur… of is het een witte dwerg? Breakthrough Listen-signaal BLC1 nader onder de loep gelegd op tekenen van buitenaardse intelligentie