11 mei 2024

Dwergstelsel in Hercules heeft vreemde vorm

Met behulp van de Large Binocular Telescope (LBT) in Arizona, een gigantische binoculair eigenlijk, is ontdekt dat een buurstelsel van het Melkwegstelsel, een dwergstelsel in het sterrenbeeld Hercules, een vreemde vorm heeft. Zijn de andere dwergstelsels rondom de Melkweg rond van vorm, het Hercules … [Lees meer...]

Verkeerde stervorming gevolg van botsing

Bijgaand plaatje is een foto van het sterrenstelsel M101, genomen met de Japans-Europese Akari ((wat staat voor 'licht'. De satelliet werd op 21 februari 2006 gelanceerd.)) infraroodsatelliet.  Prachtige foto, maar ook eentje die merkwaardig is. Want in de buitenste delen van de spiraalarmen zijn … [Lees meer...]

Hubble en Spitzer zien bouwstenen van sterrenstelsels

De paradepaardjes van de NASA, de ruimtetelescoop Hubble en de infraroodsatelliet Spitzer, hebben hun best weer gedaan, want sterrenkundigen hebben er de meest zwakke, verst verwijderde en compacte sterrenstelsels in het heelal mee ontdekt. Het zijn geen spiraalstelsels zoals we die in ons deel van … [Lees meer...]

Is het heelal asymmetrisch?

1 Oktober vorig jaar had ik een astroblog over het heelal dat wellicht elliptisch van vorm zou zijn. Metingen aan de stralingsintensiteit van de kosmische microgolfachtergrondstraling (cosmic microwave background, CMB) zouden een zogenaamde quadrupool-anomalie te zien geven en dat zou alleen … [Lees meer...]

Sterformatie stopt door supermassieve zwarte gaten

Waarnemingen met de infrarood-ruimtetelescoop Spitzer van de NASA duiden er op dat superzware zwarte gaten in de centra van elliptische sterrenstelsels de vorming van nieuwe sterren tegengaan. Ze doen dat doordat ze het gas in de stelsels verhitten en daardoor blijft er geen koel gas over. En dat … [Lees meer...]

Chandra stuit op donkere materie-mysterie

NASA's röntgensatelliet Chandra heeft een gigantische botsing waargenomen in een cluster van sterrenstelsels, Abell 520 in het sterrenbeeld Orion, die afwijkt van eerder waargenomen botsingen (zie bijvoorbeeld m'n blog over Abell 576). In alle waargenomen botsingen is een interactie te zien tussen … [Lees meer...]

Helderste sterrenstelsels in het vroege heelal ontdekt

Zo, de koffers zijn weer uitgepakt, de kurkentrekkers zijn opgeborgen (hips), dus tijd voor het serieuze werk. Door een combinatie van verschillende instrumenten hebben sterrenkundigen de zeven helderste sterrenstelsels in het vroege heelal ontdekt. De stelsels zijn zo helder doordat er een … [Lees meer...]

Grootste botsing in het heelal waargenomen

Twintig juli. De dag dat Neil Armstrong als eerste mens voet op de maan zette. Dat was in 1969. Precies zeven jaar later ook de dag dat de Viking 1 op Mars landde en ik het wel een mooi moment vond om van ruimtevaart als hobby over te stappen op sterrenkunde. Mooie dag daarom om het eens te hebben … [Lees meer...]

42 en de massa van het Melkwegstelsel

Douglas Adams heeft het lang geleden in z'n Transgalactisch liftershandboek al gezegd: 42 is het ultieme antwoord op het Leven, het Universum en Alles. Dit blijkt maar weer eens nu een team sterrenkundigen, waaronder Prof. Freeman (Australian National University's Research School), de totale massa … [Lees meer...]

Donker sterrenstelsel is ècht donker

Sterrenkundigen hebben al enkele jaren een bijzonder sterrenstelsel op het oog dat volledig bestaat uit donkere materie: VIRGOHI2. Jullie raden het al: het stelsel ligt in het sterrenbeeld Maagd (Virgo). Het stelsel is al in 2000 ontdekt en de afgelopen jaren is gekeken of er toch ook niet iets … [Lees meer...]