4 mei 2024

Een kosmische zwarte weduwe

Die witte punt in de rode sigaar hiernaast is een pulsar genaamd B1957+20, alias de Zwarte Weduwe. Een snel ronddraaiende compacte neutronenster ((Die krengen zijn zo'n 10 km in diameter, astronomisch gesproken zeer klein, en één theelepel neutronenster-materiaal weegt ongeveer 100 miljoen ton.)), … [Lees meer...]

De Grote Drie brengen de Krabnevel in beeld

Zie hier de beroemde Krabnevel (M1) in het sterrenbeeld Stier, een restant van een supernova ((Hier zie je in een computersimulatie hoe de Krabnevel aan z'n karakteristieke vorm kwam.)) die op 4 juli 1054 uitbarstte en die door diverse waarnemers in China, het Arabische schiereiland en vermoedelijk … [Lees meer...]

Milliseconde pulsars voor GPS-ruimtenavigatie

Er cirkelen om de Aarde 32 GPS-satellieten, die ons allemaal keurig voorzien van informatie om in de auto, op de boot, op de fiets of van mij part lopend te kunnen navigeren. Vanaf 2013 komen daar ook de Europese Galileo-satellieten bij, die 't allemaal nóg nauwkeuriger kunnen en vanaf dat moment … [Lees meer...]

Accretieschijf bij snel roterende pulsar gevonden

Met een internationaal team sterrenkundigen hebben Jason Hessels en Joeri van Leeuwen (ASTRON en Universiteit van Amsterdam) een uniek dubbelstersysteem ontdekt dat het 'ontbrekende puzzelstuk' is in de geboorte van de snelst draaiende sterren in ons heelal: milliseconde pulsars. Ze publiceren dit … [Lees meer...]

Deze pulsar kan er een handje van

Een pulsar genaamd PSR B1509-58, die slechts 19 km in doorsnede is, is verantwoordelijk voor de gaswolk op de foto die zo'n 150 lichtjaar groot is en die toevallig de vorm van een hand heeft. Een kosmische hand, die als het ware reikt naar die roodgekleurde gasnevel bovenin, de naburige nevel RCW … [Lees meer...]

Op zoek naar pulsars met Einstein@home

Wie in z'n luie stoel achter de PC op jacht wil gaan naar pulsars, snel ronddraaiende neutronensterren in het heelal, moet maar snel meedoen aan Einstein@home. Da's een project vergelijkbaar met Seti@home en Galaxy Zoo, waarbij het grote publiek meedoet met de analyse van de gegevens. In het geval … [Lees meer...]

Stokoude pulsar doet ’t nog steeds

De pulsar in de Krabnevel wordt 4 juli dit jaar 955 jaren oud. De pulsar genaamd PSR J0108-1431 (J0108 in 't kort) in het sterrenbeeld Walvis (Cetus) is 200 miljoen jaar oud. Mmmm, scheelt best wel een stukje. :-) J0108 is dan ook de oudste geïsoleerde pulsar in het Melkwegstelsel, die in … [Lees meer...]

Chandra ziet de wind van de Krabpulsar

De röntgensatelliet Chandra is er als eerste in geslaagd om de wind afkomstig van de pulsar in de Krabnevel direct waar te nemen. De pulsar, een zeer snel ronddraaiende neutronenster 6.000 lichtjaar verderop die op 4 juli 1054 na een supernova-explosie is ontstaan, veroorzaakt niet alleen een bundel … [Lees meer...]

Toekomstige mobieltjes gebaseerd op pulsars

Mochten er nog mensen zijn die vraagtekens zetten bij het maatschappelijke nut van sterrenkunde dan moeten ze even verder lezen. Wetenschappers in de VS en het Verenigd Koninkrijk zijn namelijk bezig om mobiele telefoons te ontwerpen die overal te wereld signalen kunnen ontvangen en die hun techniek … [Lees meer...]

Algemene Relativiteitstheorie weer bevestigd

Het begint een beetje vervelend te worden, maar voor de zoveelste keer is de Algemene Relativiteitstheorie (ART) van Albert Einstein, door experimenten bevestigd. Dit keer werd een in 2003 ontdekte dubbele pulsar als 'toetssteen' genomen, de enige dubbele pulsar die bekend is: PSR J0737-3039A/B in … [Lees meer...]