14 oktober 2024

Koers potentieel gevaarlijke asteroïden nog beter bepaald met NASA’s Sentry-II-programma

Sinds 20 jaar berekent NASA de baanpaden van asteroïden die mogelijk een bedreiging voor de aarde kunnen vormen met het Sentry-programma. De koers en impactkans van potentieel gevaarlijke asterïoidenï of ‘PHA’s’ kon hiermee effectief en snel worden bepaald. Nu is er een update van Sentry, Sentry-II, waarmee de koers en impact nog nauwkeuriger kan worden berekend. JPL-ingenieur en projectleider Javier Roa vicens stelt: “De eerste versie van Sentry was een zeer capabel systeem dat bijna 20 jaar operationeel was. In minder dan een uur kon men op betrouwbare wijze de impactkans bepalen voor een nieuw ontdekte asteroïde in de komende 100 jaar – een ongelooflijke prestatie.”

De banen van 2200 PHA’s zoals berekend door JPL’s CNEOS. Gemarkeerd is de baan van asteroïde Didymos, het doelwit van DARt. Credits: NASA/JPL-Caltech

Het eerste Sentry programma was zeer effectief in het berekenen van baanpaden op basis van hoe een asteroïde wordt beïnvloed door de zwaartekracht van de zon en planeten, maar er waren een aantal factoren die het programma niet kon meewegen. Op de lange termijn kunnen deze onzekerheden resulteren in een groot aantal mogelijke banen, en meer onzekerheid over al dan niet mogelijke inslagen op de aarde. Het Jarkovsky-effect is een voorbeeld, dit kon niet worden meegenomen in Sentry. Ook kunnen asteroïden die heel dicht langs de aarde scheren, door de zwaartekracht van de planeet in verschillende banen worden geduwd, waardoor de paden van hun uiteindelijke terugkeer veranderen. Het eerste Sentry-systeem kon voornoemde factoren niet opnemen. Dit betekende dat voor een bijzonder geval als Apophis, astronomen een handmatige analyse moeten doen, dat zeer complex is. Sentry-II maakt echter gebruik van een ander algoritme dat duizenden willekeurige punten binnen de onzekerheidsruimte van de baan van een asteroïde modelleert en vervolgens uitzoekt welke kans hebben om in de toekomst de aarde te raken. Het team stelt dat Sentry-II een enorme vooruitgang is m.b.t. het vinden van scenario’s met een zeer lage impactkans. Een studie die beschrijft hoe Sentry-II werkt, werd gepubliceerd in The Astronomical Journal. De onderstaande video laat zien hoe banen worden berekend.

Artistieke impressie van aardscheerders. Credit: ESA/P. Carril.

Inslagen van asteroïden kunnen catastrofaal zijn voor de Aarde en het leven, denk aan het uitsterven van dinosaurussen, de Chicxulubkrater, t.g.v. een impact zo’n 65 miljoen jaar geleden. Aangenomen wordt dat die ruimterots zo een 10 km  breed was, maar zelfs een veel kleinere asteroïde zou ernstige schade kunnen aanrichten. De meteoor die in 2013 boven Tsjeljabinsk, Rusland explodeerde, was naar schatting slechts 20 meter breed en telde zo een 1500 gewonde mensen en veel schade aan de stad. Een rots van een paar honderd meter kan een stad van de kaart vegen met een explosie die vele malen groter is dan de bom die op Hiroshima is gevallen. Met robuuste monitoring is het misschien mogelijk zo een Armageddon te voorkomen. Enkele weken geleden lanceerde NASA de DART-missie om de impact van een inslaande ruimtesonde in een asteroïde om zijn pad te veranderen, een techniek die van pas kan komen bij PHA’s. Voor het in kaart brengen van alle mogelijke aardscheerders, is er het Center for Near Earth Object Studies (CNEOS), de berekent de baan van elke bekende nabije-aarde-asteroïde (NEA). Dit zijn er inmiddels zo’n 28.000. Vervolgens wordt bepaald of ze een bedreiging vormen voor onze thuisplaneet, met behulp van Sentry-II. Bronnen; NASA, New Atlas, CNEOS

Share

Speak Your Mind

*