29 april 2024

Europese Euclid missie wordt zaterdag 1 juli gelanceerd – volg het hier live!

Impressie van Euclid op weg naar L2. Credit: ESA.

Komende zaterdag 1 juli om 17.11 uur Nederlandse tijd wordt Euclid gelanceerd, de Europese missie die ontwikkeld is om de grootschalige structuur van het heelal in kaart te brengen en ons te helpen twee mysterieuze componenten te begrijpen: donkere materie en donkere energie. Euclid wordt gelanceerd met een SpaceX Falcon 9-raket vanaf het Cape Canaveral Space Force Station in Florida, VS. Euclids bestemming is Lagrangepunt 2 (L2) van het zon-aarde-systeem, 1,5 miljoen km van de aarde verwijderd, waar ook Webb ergens rondhangt. De lancering zal live te volgen zijn op de video hieronder. Mocht de lancering zaterdag niet doorgaan, bijvoorbeeld vanwege slecht weer, dan is zondag 2 juli een backup datum.

Om 17.53 uur zal Euclid zich loskoppelen van de Falcon 9 raket en om 17.57 uur verwacht men op z’n vroegst een signaal van Euclid. Hier de missie in een notendop:

Al eeuwenlang proberen astronomen meer te weten te komen over de lichtbronnen van de kosmos, zoals bijvoorbeeld planeten, sterren, sterrenstelsels en gas. Echter maken deze objecten slechts een klein deel uit van wat het heelal bevat. 95% van het heelal blijkt uit onbekende “donkere” materie en energie te bestaan. Donkere materie en energie beïnvloeden de beweging en spreiding van zichtbare lichtbronnen maar zenden zelf geen licht uit en absorberen ook geen licht. Wetenschappers weten nog steeds niet wat deze elementen eigenlijk zijn. Het begrijpen van hun aard is daarom een van de grootste uitdagingen van de hedendaagse kosmologie en de fundamentele natuurkunde.

Euclid zal de grootste, meest nauwkeurige 3D-kaart van het heelal maken. De ruimtetelescoop zal miljarden sterrenstelsels observeren tot 10 miljard lichtjaar, over meer dan een derde van de hemel. Met deze kaart zal Euclid laten zien hoe het heelal is uitgedijd en hoe de grootschalige structuur zich in de loop van de kosmische geschiedenis heeft ontwikkeld. Op basis hiervan kunnen we meer te weten komen over de rol van zwaartekracht en de aard van donkere energie en donkere materie.

Euclid heeft twee wetenschappelijke instrumenten om dit allemaal te kunnen doen (zie ook de infografiek hieronder):

  1. VISible-wavelength camera (VIS), camera voor het zichtbare spectrum
  2. Near-Infrared Spectrometer and Photometer (NISP), nabij-infrarood spectro- en fotometer

Credit: ESA

Hiermee kan Euclid het zichtbare en infrarode licht van verre sterrenstelsels onderzoeken. Deze instrumenten zullen nauwkeurig de positie en vorm van sterrenstelsels meten met zichtbaar licht, en hun roodverschuiving (waaruit hun afstand kan worden afgeleid) met infrarood licht. Aan de hand van deze gegevens kunnen wetenschappers een 3D-kaart opstellen van de spreiding van zowel de sterrenstelsels als de donkere materie in het heelal. De kaart zal laten zien hoe de grootschalige structuur zich in de loop van de tijd heeft ontwikkeld, zodat de rol van donkere energie kan worden herleid.

Bron: ESA.

Share

Speak Your Mind

*