27 april 2024

Eerst: wijde dubbelsterren steunen MOND, nu: wijde dubbelsterren ontkennen MOND

De Gaia-satelliet. Credit: ESA.

Het was nog maar drie maanden geleden dat sterrenkundigen op basis van waarnemingen gedaan met de Europese ruimtetelescoop Gaia aan wijde dubbelsterren bewijs zagen voor de alternatieve zwaartekrachtsteorie MOND (‘Modified Newtonian Dynamics), de theorie die meer dan veertig jaar geleden was opgesteld door Mordehai Milgrom (Weizmann Institute in Israel). MOND zegt dat de zwaartekracht bij lage versnellingen anders verloopt dan hetgeen Newton en Einstein in hun wetten zeggen en dat blijkt volgens Kyu-Hyun Chae (Sejong University in Seoul), die daarvoor de door Gaia geleverde gegevens van 26.500 wijde dubbelsterren in onze buurt in de Melkweg tot een afstand van 650 lichtjaar van de zon analyseerde, geheel juist te zijn. Ergo: MOND klopt volgens Chae (en anderen), de theorie van de donkere materie klopt niet.

Edoch, we zijn drie maanden later en dit artikel verschijnt op de ArXiv: Strong constraints on the gravitational law from Gaia DR3 wide binaries, geschreven door een internationaal team van sterrenkundigen, die óók gebruik hebben gemaakt van de Gaia Data Release 3 (DR3). Ze bekeken 8611 wijde dubbelsterren binnen een afstand van 250 parsec van de zon (815 lichtjaar). De onderzochte dubbelsterren staan allemaal tussen de 2.000 en 30.000 AE van elkaar’s partner vandaan, 1 AE is de afstand aarde-zon (149 miljoen km), dus bij alle systemen is er sprake van lage versnellingen. Op grond van die analyse komen Indranil Banik (University of St Andrews) en zijn collega’s tot een heel andere conclusie dan Chae et al: met een statistische betrouwbaarheid van maar liefst 19σ – 5σ is de drempel om te spreken van een wetenschappelijk bewijs – komen ze tot de conclusie dat Newton’s zwaartekrachtwetten in deze systemen kloppen en dat MOND er niet klopt.

Vraag mij niet hoe dit kan, hoe drie maanden geleden de Gaia gegevens duiden op een juiste MOND theorie, terwijl dezelfde gegevens nu aangeven dat MOND niet klopt en de wetten van Newton wel. Op de claim van Chae en Hernandez van drie maanden geleden had Ethan Siegel ook al de nodige scepsis, want er zijn op die wijde dubbelsterren heel veel storende invloeden mogelijk. Zo zijn die 26.500 wijde dubbelsterren soms ook triplets, met nog een derde ster in het geding en dat levert ook weer een storende invloed op. Gaia is nog maar enkele jaren aan het kijken naar die wijde dubbelsterren, die banen hebben die duizenden jaren duren voordat ze één keer om elkaar zijn gedraaid, dus Gaia heeft maar een piepklein stukje van de baan van de wijde dubbelsterren gemeten, ook voer voor onzekerheid. Je moet dus meer statisticus zijn dan sterrenkundige om de data in DR3 van Gaia goed te kunnen doorgronden. Kortom, hier gaan we vast en zeker nog meer over horen.

Share

Speak Your Mind

*