16 juni 2024

Geboorte waargenomen van de eerste sterrenstelsels in het heelal

Impressie van gas dat samenklontert tot de eerste sterrenstelsels. Credit: NASA

Sterrenkundigen van de Universiteit van Kopenhagen zijn er met de Webb ruimtetelescoop in geslaagd om de geboorte waar te nemen van drie van de eerste sterrenstelsels in het heelal, iets wat meer dan 13 miljard jaar geleden plaatsvond. De vorming van de drie stelsels vond plaats ergens tussen 13,3 en 13,4 miljard jaar geleden en het is voor het eerst dat sterrenkundigen zoiets hebben gezien. Met Webb waren Kasper Elm Heintz (Niels Bohr Institute) en zijn team in staat om grote hoeveelheden gas waar te nemen dat zich aan het verzamelen was tot mini-stelsels. Men denkt dat dit de manier is hoe sterrenstelsels zich vormen: eerst vormen zich kleine stelsels en door botsingen fuseren die tot steeds grotere stelsels. 400 Tot 600 miljoen jaar na de oerknal moet dat proces gestart zijn en dat was op een moment dat het heelal pakweg 3 tot 4% van z’n huidige leeftijd had (nu 13,8 miljard jaar). Eerst ontstonden er individuele sterren en die groepeerden zich samen tot mini-stelsels, die daarna weer uitgroeiden tot sterrenstelsels. dat gebeurde in een periode in het heelal die bekend staat als de ‘Epoch of Reionization’ (EoR), een fase toen het koude neutrale waterstofgas (HI) door de UV-straling van de eerste sterren en sterrenstelsels geleidelijk aan ging ioniseren. Met Webb kon men de infraroodstraling zien van dat koude waterstofgas.

Kasper E. Heintz, Darach Watson, Gabriel Brammer & Simone Vejlgaard from the Cosmic Dawn Center, Niels Bohr Institute, University of Copenhagen.
CREDIT: Cosmic Dawn Center

Meer informatie over de waarneming aan de vorming van de eerste sterrenstelsels lees je in het vakartikel van Kasper E. Heintz, Strong damped Lyman-α absorption in young star-forming galaxies at redshifts 9 to 11Science (2024).

Bron: Phys.org.

Share

Speak Your Mind

*